PRAWO TRANSPORTOWE – NEWSLETTER STYCZEŃ 2022 r.

1. NOWE PRZEPISY

Artykuł 58ustawy z dnia 17 grudnia 2021 r. o szczególnych rozwiązaniach służących realizacji ustawy budżetowej na rok 2022 (Dz. U. poz. 2445)ogłoszonej w dniu 28.12.2021 r. w Dz. U. 2021 r. poz. 2445znowelizował ustawę o publicznym transporcie zbiorowym => zobacz

• użyte w art. 78 w ust. 1, w art. 79 w ust. 1 i 2, w art. 80, w art. 82 w ust. 2 oraz w art. 87 w ust. 1 i 3 wyrazy „31 grudnia 2021 r.” zastępuje się wyrazami „31 grudnia 2022 r.”;
• użyte w art. 81, w art. 85 w ust. 2 oraz w art. 90 wyrazy „1 stycznia 2022 r.” zastępuje się wyrazami „1 stycznia 2023 r.”
• zezwolenia na wykonywanie regularnych przewozów osób w krajowym transporcie drogowym, których termin ważności upływa w dniu 31 grudnia 2021 r., wydane na podstawie przepisów dotychczasowych, zachowują ważność do dnia 31 grudnia 2022 r. (nowy art. 78 ust. 7)

W dniu 26 stycznia 2022 r. w Dzienniku Ustaw 2022 r. pod poz. 180 został opublikowany tekst jednolity ustawy o transporcie drogowym => zobacz

W dniu 26 stycznia 2022 r. po rozpatrzeniu stanowiska Senatu Sejm uchwalił nowelizację ustawy o transporcie drogowym, ustawy o czasie pracy kierowców oraz niektórych innych ustaw => zobacz.

• nowa definicja bazy eksploatacyjnej: „miejsce będące w dyspozycji przedsiębiorcy, przystosowane do prowadzenia działalności transportowej w sposób zorganizowany i ciągły, w skład którego wchodzi co najmniej jeden z następujących elementów: miejsce postojowe dla pojazdów wykorzystywanych w transporcie drogowym, miejsce załadunku, rozładunku lub łączenia ładunków, miejsce konserwacji lub naprawy pojazdów; przez bazę eksploatacyjną należy rozumieć także centrum operacyjne pracodawcy, o którym mowa w przepisach rozporządzenia (WE) nr 561/2006.”
• nowy art. 2c: przedsiębiorca musi dysponować odpowiednią do skali prowadzenia działalności bazą eksploatacyjną, znajdującą się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, wyposażoną co najmniej w miejsca postojowe dla pojazdów wykorzystywanych w transporcie drogowym w liczbie odpowiadającej co najmniej 1/3 liczby pojazdów zgłoszonych przez przewoźnika do organu wydającego zezwolenie na wykonywanie zawodu przewoźnika drogowego, z uwzględnieniem ust. 2d. W przypadku zgłoszenia nie więcej niż dwóch pojazdów konieczne jest dysponowanie co najmniej jednym miejscem postojowym.
• nowy art. 2d: „w przypadku posiadania przez przewoźnika drogowego kilku baz eksploatacyjnych znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej łączna liczba miejsc postojowych musi odpowiadać co najmniej 1/3 liczby pojazdów zgłoszonych przez przewoźnika drogowego do organu wydającego zezwolenie na wykonywanie zawodu przewoźnika drogowego.”
• pozostałe zmiany zostały już opisane w grudniowym newsletterze https://igkm.pl/prawo-transportowe-newsletter-grudzien-2021-r/w części 2: Projektowane zmiany przepisów

W dniu 1 stycznia 2022 r. wszedł w życie nowy art. 19a ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców (t.j. Dz. U. 2021 r. poz. 162 z późn. zm.)dodany przez art. 22 pkt 2 ustawy z dnia 29 października 2021 r. (tzw. Polski Ład: Dz.U.2021.2105) => zobacz

• wszyscy przedsiębiorcy, którzy maja obowiązek prowadzenia ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących muszą począwszy od 1 stycznia 2022 r. zapewniać możliwość dokonywania zapłaty w pojeździe wykorzystywanym do świadczenia usług transportu pasażerskiego przy użyciu instrumentu płatniczego w rozumieniu ustawy z dnia 19 sierpnia 2011 r. o usługach płatniczych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1907 i 1814).
• począwszy od 1 lipca 2022 r. przedsiębiorca, który zapewnia możliwość przyjmowania płatności przy użyciu terminala płatniczego i prowadzi ewidencję sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących, które umożliwiają połączenie i przesyłanie danych między kasą rejestrującą a Centralnym Repozytorium Kas, musi zapewnić współpracę kasy rejestrującej z terminalem płatniczym zgodnie z wymaganiami technicznymi dla kas rejestrujących, określonymi w przepisach wykonawczych wydanych na podstawie tej ustawy.
• Polska Izba Gospodarcza Transportu Samochodowego i Spedycji wystąpiła do Ministra Finansów o zwolnienie z tego obowiązku w przewozach autobusowych na trasach o długości do 150 kilometrów => zobacz

Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z 27 grudnia 2021 r.w sprawie certyfikatów potwierdzających spełnienie przez pojazd odpowiednich wymogów bezpieczeństwa lub warunków dopuszczenia do ruchu zostało ogłoszone 29.12.2021 r. w Dz. U. 2021 poz. 2455 => zobacz

• nowe Rozporządzenie określa rodzaje oraz wzór certyfikatów potwierdzających spełnienie przez pojazd odpowiednich wymogów bezpieczeństwa lub warunków dopuszczenia do ruchu oraz termin ważności certyfikatów.

2. PROJEKTOWANE ZMIANY PRZEPISÓW

W dniu 28grudnia 2021 r. ukazał się projekt Rozporządzenia Ministra Infrastruktury w sprawie nowelizacji  rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 marca 2019 r.w sprawie profesjonalnej rejestracji pojazdów, stosowanych oznaczeń oraz opłat związanych z profesjonalną rejestracją pojazdów =>zobacz.

• w projekcie zaproponowano zmianę wzoru i opisu blankietu profesjonalnego dowodu rejestracyjnego.

3. ORZECZNICTWO

Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi z 21stycznia 2022 r.III SA/Łd 466/21 => zobacz

• Na mocy § 1 Rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z 18 kwietnia 2011 r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania Głównego Inspektora Transportu Drogowego (Dz. U. Nr 89, poz. 506 => zobacz) rozpoznawanie spraw z zakresu działania Głównego Inspektora Transportu Drogowego dotyczących nałożenia kar pieniężnych, o których mowa wart. 92a ustawy z dnia 6 września 2001 r. o transporcie drogowym (Dz. U. z 2007 r. Nr 125, poz. 874 z późn. zm.), zostało przekazane wojewódzkim sądom administracyjnym, na których obszarze właściwości strona skarżąca zamieszkuje lub ma siedzibę.

Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Kielcach z 16grudnia 2021 r.I SA/Ke 543/21 => zobacz

• spór dotyczył interpretacji art. 15n ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (j.t. Dz. U. z 2020.1842 => zobacz)przewidującego zastosowanie odstępstwa od warunków udzielonego zezwolenia.

• Marszałek Województwa nie uznał za odstępstwo treści zgłoszenia zmian w wykonywaniu warunków zezwolenia na linię komunikacyjną. Marszałek Województwa przyjął, że godzina odjazdu została dobrowolnie przez przedsiębiorcę zmieniona w trybie  art. 15n ustawy o COVID-19.
• zgodnie z ustawą o COVID warunków określonych w zezwoleniu nie stosuje się w przypadku braku rentowności wykonywanych przewozów, będącego skutkiem niezależnych od przedsiębiorcy okoliczności, związanych z przeciwdziałaniem COVID-19.
• WSA uznał, że przepis ten pozwala przewoźnikowi na ograniczenie lub zaprzestanie wykonywania przewozów, o ile będzie to uzasadnione ww. przesłankami, a nie na samowolne modyfikowanie obowiązujących rozkładów jazdy. W przypadku konieczności dokonania zmiany godzin odjazdowych przewoźnik winien wystąpić z wnioskiem o zmianę zezwolenia.

4. AKTUALNOŚCI I PUBLIKACJE BRANŻOWE

Krzysztof Śmietana, PKS plus zaczyna się rozkręcać„Gazeta Prawna” z 04.01.2022 r. str. A11 => zobacz

• samorządy chętniej sięgają po pieniądze z funduszu rozwoju przewozów autobusowych i uruchamiają połączenia. Wyniki najnowszego naboru na 2022 r., który prowadzą wojewodowie, pokazują, że zainteresowanie jest większe niż w poprzednich latach, kiedy dużo środków pozostawało niewydanych. Zniknęła wymówka dla samorządowców, którzy powtarzali, że nie uruchamiają przewozów, bo nie mają na to pieniędzy.
• w czterech województwach – pomorskim, mazowieckim, śląskim i podkarpackim – wnioskowane kwoty łącznie o ok. 80 mln zł przekraczają pule środków przypisanych poszczególnym regionom.
• Ministerstwo Infrastruktury zapowiada usprawnienia programu. Wojewodowie nie będą ogłaszać naborów w ostatniej chwili.

Piotr Szymaniak, Senat stępił miecz na przewoźników, „Gazeta Prawna” z 12.01.2022 r. str. B5 => zobacz

• Nie będzie podwyższenia kar dla firm transportowych pod pretekstem implementacji pakietu mobilności. Nowe sankcje zostaną ograniczone do przewozów pojazdami od 2,5 do 3,5 tony.
• transport busami będzie wymagał zezwolenia i licencji wspólnotowej. Takie pojazdy będą musiały być wyposażone w tachografy, bo kierujący nimi będą objęci ustawą o czasie pracy kierowców.

Zofia Jóźwiak, Elektromobilność może dotyczyć wszystkich zamawiających„Gazeta Prawna” z 15.12.2021 r. str. B4 => zobacz

• od 1 stycznia zmieniły się zasady przetargów w miastach powyżej 50 tys. mieszkańców. Niezbędne jest przy nich (z pewnymi wyjątkami) posiadanie przez przedsiębiorcę startującego w przetargu minimum 10 proc. pojazdów elektrycznych lub zasilanych gazem ziemnym LNG lub CNG.
• 24 grudnia 2021 r. weszła w życie ustawa z 2 grudnia 2021 r. o zmianie ustawy o elektromobilności i paliwach alternatywnych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. poz. 2269). Nowelizacja ta wprowadziła m.in. nową definicję zamawiającego w art. 2 pkt 29 ustawy o elektromobilności i paliwach alternatywnych oraz w art. 68a‒68e określiła, kto i w jakich sytuacjach musi stosować się do nowej definicji i powiązanych z nią regulacji.
• nowe obowiązki dotyczą zamówień których przedmiotem są usługi w zakresie drogowego publicznego transportu zbiorowego o wartości przekraczającej wartość progową określoną w art. 5 ust. 4 rozporządzenia nr 1370/2007 Parlamentu Europejskiego i Rady z 23 października 2007 r. dotyczącego usług publicznych w zakresie kolejowego i drogowego transportu pasażerskiego (w tym przypadku graniczna kwota to 1 mln euro, czyli przyjmując przelicznik na złote, taki jak przy zamówieniach publicznych – 4 453 600 zł).

Elektromobilność: nowe obowiązki dla samorządów i przedsiębiorców„Gazeta Prawna” z 21-23.01.2022 r.(dodatek) => zobacz

• grudniowa nowelizacja ustawy o elektromobilności przesądziła, że przy niektórych rodzajach zamówień powyżej progów unijnych minimalne limity pojazdów zero- i niskoemisyjnych obowiązują wszystkich zamawiających.
• udział pojazdów elektrycznych we flocie użytkowanej przez samorządy musi już wynosić co najmniej 10 proc. Taki sam pułap dotyczy podmiotów, które na zlecenie jednostki samorządu terytorialnego będą wykonywały zadania publiczne.
• obowiązek spełnienia progów 10 proc. udziału pojazdów niskoemisyjnych istnieje już od 1 stycznia 2022 r., ale ewentualne konsekwencje z tytułu jego niedotrzymania dopiero od 1 stycznia 2023 r.
• jeżeli jednostka związana jest z jakimś podmiotem umową o realizację zadania publicznego zawartą na podstawie prawa zamówień publicznych, a w strukturze jego taboru samochodowego brak jest minimum 10 proc. pojazdów elektrycznych lub zasilanych gazem ziemnym, to umowa taka wygasa 31 grudnia 2022 r. z mocy prawa.

Autor: radca prawny Jędrzej Klatka