PRAWO TRANSPORTOWE NEWSLETTER PAŹDZIERNIK 2022 r.

By JKlatka Aktualności prawne Newsletter 3 listopada 2022

1. NOWE PRZEPISY

W dniu 20.07.2022 r. w Dzienniku Ustaw z 2022 roku pod pozycją 1518 zostało ogłoszone Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 24 czerwca 2022 r. w sprawie przepisów techniczno-budowlanych dotyczących dróg publicznych => zobacz

Rozporządzenie określa warunki techniczne, jakim powinny odpowiadać drogi publiczne i ich usytuowanie.
W miejscu przystanku transportu zbiorowego projektuje się peron. Dopuszcza się rozwiązanie, w którym funkcję peronu pełni droga dla pieszych, jeżeli jej szerokość umożliwia jednoczesną obsługę użytkowników przystanku i pieszych. Długość peronu dostosowuje się do długości i natężenia ruchu pojazdów transportu zbiorowego, a szerokość peronu dostosowuje się do prognozowanej liczby i rodzaju użytkowników przystanku w godzinach szczytu oraz sposobu dojścia do peronu.
Kierującemu pojazdem zapewnia się przy zbliżaniu się do przystanku transportu zbiorowego – co najmniej odległość widoczności, która umożliwia bezpieczne zatrzymanie pojazdu przed odcinkiem pasa ruchu oznakowanym linią przystankową lub przed zatoką przystankową.
Rozporządzenie definiuje w § 48 torowisko tramwajowe jako część drogi szynowej, która jest przeznaczona wyłącznie do ruchu tramwajów albo ruchu tramwajów i innych pojazdów i nakazuje sytuować torowisko tramwajowe w pasie drogowym drogi klasy GP, G, Z, L lub D jako wydzielone z jezdni lub wspólne z jezdnią, przy czym torowisko przeznaczone do postoju technicznego lub zawracania tramwaju sytuuje się w części drogi przeznaczonej wyłącznie do ruchu pojazdów transportu zbiorowego.
Torowisko tramwajowe projektuje się w taki sposób, aby uwzględnić uwarunkowania lokalnej sieci tramwajowej oraz zastosować w konstrukcji torowiska rozwiązania redukujące prądy błądzące, hałas i wibracje.
Ukształtowanie wysokościowe nawierzchni jezdni w obszarze skrzyżowania zwykłego lub skanalizowanego z pierwszeństwem przejazdu dostosowuje się do pochylenia podłużnego i poprzecznego drogi z pierwszeństwem przejazdu lub torowiska tramwajowego.
W tramwajowej skrajni budowli dopuszcza się usytuowanie przewodu jezdnego wraz z konstrukcją jego zawieszenia na wysokości nie mniejszej niż 4,50 m, mierzonej od płaszczyzny główek szyn. Dopuszcza się zmniejszenie tej wysokości za zgodą zarządcy torowiska i operatora taboru. Wysokość zawieszenia przewodu w torowisku wspólnym z jezdnią powinna być nie mniejsza niż minimalna wysokość skrajni jezdni. Poszczególne skrajnie mogą się ze sobą stykać, natomiast nie mogą na siebie zachodzić, z wyjątkiem skrajni jezdni i tramwajowej skrajni budowli na torowisku wspólnym z jezdnią.
Wysokość skrajni powinna być nie mniejsza niż 5,00 m w przypadku tramwajowej skrajni budowli, z uwzględnieniem powiększenia wynikającego z warunków jazdy tramwaju po łuku pionowym.
Dopuszcza się zmniejszenie wysokości skrajni w trudnych warunkach albo wtedy, gdy obiekt nad drogą lub droga pod obiektem nie są budowane lub przebudowywane – za zgodą zarządcy torowiska i operatora taboru – w przypadku tramwajowej skrajni budowli;

W dniu 27.10.2022 r. w Dzienniku Ustaw z 2022 roku pod pozycją 2201 został ogłoszony jednolity tekst ustawy o transporcie drogowym => zobacz

2. PROJEKTOWANE ZMIANY PRZEPISÓW

W dniu 12.10.2022 r. Minister Infrastruktury przedstawił projekt ustawy o zmianie ustawy o transporcie kolejowym oraz niektórych innych ustaw. => zobacz

Zgodnie z art. 2 projektowanej ustawy w art. 15 Prawa przewozowego dodaje się ust. 2a w brzmieniu: „2a. W przypadku osób, o których mowa w ust. 2, osoba upoważniona przez przewoźnika żąda opuszczenia środka transportowego, a w przypadku niepodporządkowania się żądaniu, w celu usunięcia takiej osoby ze środka transportowego, może wezwać do interwencji Policję, a na obszarze kolejowym również Straż Ochrony Kolei.”
Zgodnie z art. 2 projektowanej ustawy po art. 87a Prawa przewozowego dodaje się art. 87aa w brzmieniu: „1. Osoba, o której mowa w art. 15 ust. 2, która nie opuszcza środka transportowego na żądanie osoby upoważnionej przez przewoźnika, podlega karze grzywny nie niższej niż 500 złotych. 2. Jeżeli czyn, o którym mowa w ust. 1, ma charakter chuligański, sprawca podlega karze grzywny nie niższej niż 2 000 złotych.”

W dniu 27.10.2022 r. Sejm uchwalił ustawę o środkach nadzwyczajnych mających na celu ograniczenie wysokości cen energii elektrycznej oraz wsparciu niektórych odbiorców w 2023 roku => zobacz. Ustawę przekazano Prezydentowi do podpisu.

Maksymalna cenę energii elektrycznej wynosi 785 zł netto za MWh dla:
- przedsiębiorcy będącego mikroprzedsiębiorcą, małym przedsiębiorcą albo średnim przedsiębiorcą, w zakresie, w jakim zużywa energię elektryczną na potrzeby podstawowej działalności,
- podmiotu świadczącego usługi na rzecz jednostki samorządu terytorialnego (w tym spółki, o której mowa w art. 9 ust. 1 oraz art. 14 ust. 1 ustawy o gospodarce komunalnej) – w zakresie, w jakim zużywa energię elektryczną na potrzeby wykonywania usług świadczonych w ogólnym interesie gospodarczym, z zakresu transportu zbiorowego,
Przedsiębiorstwo energetyczne wykonujące działalność gospodarczą w zakresie obrotu energią elektryczną, zwane dalej „podmiotem uprawnionym”, stosuje cenę maksymalną w rozliczeniach z odbiorcami uprawnionymi w okresie od dnia 1 grudnia 2022 r. do dnia 31 grudnia 2023 r.
Odbiorca uprawniony składa oświadczenie o spełnieniu warunków pozwalających na uznanie składającego oświadczenie za odbiorcę uprawnionego, które zawiera wskazanie danych służących określeniu szacunkowej części energii elektrycznej, która będzie zużywana na potrzeby realizacji zadań, numer punktu poboru energii i datę zawarcia umowy sprzedaży.
Oświadczenie składa się na piśmie w postaci papierowej lub elektronicznej w terminie do dnia 30 listopada 2022 r.
Minister właściwy do spraw energii określi, w drodze rozporządzenia, wzór oświadczenia.
Niezłożenie przez odbiorcę uprawnionego oświadczenia w terminie uprawnia podmiot uprawniony do niestosowania wobec tego odbiorcy ceny maksymalnej !

3. ORZECZNICTWO

Wyrok Sądu Rejonowego w Toruniu z dnia 31 sierpnia 2022 r. sygn. I C 1236/22 => zobacz

Umowa przewozu jest zawierana bądź przez nabycie biletu bądź spełnienie innych warunków dostępu do środka transportowego czy nawet przez samo zajęcie miejsca w środku transportowym.
nabycie biletu nie stanowi przesłanki zawarcia umowy przewozu.
Fakt, iż pasażer nie posiadał biletu nie może być utożsamiany z faktem, że do zawarcia umowy nie doszło.
Pasażer był konsumentem co spowodowało że upływ terminu przedawnienia należało rozważyć z urzędu.
Zgodnie z art. 120 § 1 k.c. bieg przedawnienia rozpoczyna się od dnia, w którym roszczenie stało się wymagalne. Jeżeli wymagalność roszczenia zależy od podjęcia określonej czynności przez uprawnionego, bieg terminu rozpoczyna się od dnia, w którym roszczenie stałoby się wymagalne, gdyby uprawniony podjął czynność w najwcześniej możliwym terminie. W przedmiotowej sprawie roszczenie stało się wymagalne po upływie 14 dni, kiedy pasażer powinien uiścić opłatę dodatkową.
Stosownie do treści art. 77 ust. 1 Prawa przewozowego roszczenia dochodzone na podstawie ustawy przedawniają się z upływem jednego roku.

Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z dnia 31 sierpnia 2022 r. sygnatura III SA/Po 1729/21 => zobacz

uchwała w sprawie określenia przystanków komunikacyjnych oraz warunków i zasad korzystania z nich nie może zawierać zakazu umieszczania na przystankach bez zgody właściciela lub zarządzającego plakatów, ogłoszeń oraz prowadzenia innej działalności niż przewóz osób ponieważ jest to już zakazane przez art. 63a § 1 kodeksu wykroczeń, a ustanowienie takiego zakazu w sytuacji, gdy brak jest podstaw prawnych do jego ustalania, przy jednoczesnym uregulowaniu tej kwestii w kodeksie wykroczeń stanowi istotne naruszenie prawa.
uchwała w sprawie określenia przystanków komunikacyjnych oraz warunków i zasad korzystania z nich nie może nakładać na operatora lub przewoźnika obowiązku umieszczania informacji z rozkładem jazdy, albowiem ta kwestia jest uregulowana w § 11 Rozporządzenia Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej z dnia 10 kwietnia 2012 r. w sprawie rozkładów jazdy (zgodnie z § 11 ust. 1 pkt 3 Rozporządzenia to właściciel lub zarządzający przystankiem ma obowiązek zamieszczenia na przystanku rozkładu jazdy przekazanego przez przewoźnika).

Wyrok Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów z dnia 13 września 2022 r. => zobacz

Organizator w odniesieniu do pasażerów podróżujących pojazdami publicznego transportu zbiorowego, posiadających zakodowane aktywne bilety okresowe bez limitu przejazdów lub aktywne uprawnienia do przejazdów bezpłatnych, którzy korzystając z przejazdu nie zarejestrowali wejścia do pojazdu poprzez przyłożenie Karty do kasownika, stosował praktykę polegającą na przyjęciu, że pasażerowie ci podróżują bez ważnego biletu i w takiej sytuacji pobierana była od nich opłata dodatkowa gotówkowa i właściwa należność za przewóz albo wystawiano protokół wezwania do zapłaty.
W przypadku elektronicznych biletów okresowych dla pasażerów korzystających ze spersonalizowanego biletu bez limitu przejazdów oraz w przypadku pasażerów posiadających uprawnienie do przejazdów bezpłatnych zapisanych na bilecie do zawarcia umowy wystraczające więc było zakodowanie uprawnień na bilecie i jego aktywacja poprzez pierwszą rejestrację biletu w kasowniku.
Czynność techniczna polegająca na rejestracji wejścia i wyjścia z pojazdu komunikacji publicznej służyła zbieraniu informacji o potokach podróżnych, czyli danych statystycznych dotyczących obciążenia poszczególnych linii, nie miała związku z umową przewozu.
nie było podstaw do traktowania jak osoby nieuczciwe konsumentów podróżujących na podstawie zakodowanych biletów okresowych bez limitu przejazdów oraz podróżujących z aktywnymi uprawnieniami do przejazdów bezpłatnych, którzy nie zarejestrowali wejścia do pojazdu w kasowniku, ani uznania, że tacy pasażerowie nie posiadali uprawnień do korzystania z przewozu.
pasażerowie posiadający kartę z zakodowanymi biletami okresowymi bez limitu przejazdów oraz pasażerowie z aktywnymi uprawnieniami do przejazdów bezpłatnych, mimo niezarejestrowania wejścia do pojazdu, nie byli pasażerami podróżującymi bez ważnych dokumentów przewozu.
nie było podstaw do pobierania od takich pasażerów opłaty dodatkowej ani nie powinni być oni obciążani sankcją wyłącznie za brak udziału w prowadzonych analizach rynkowych i badaniach marketingowych.

Rozstrzygnięcie Nadzorcze Wojewody Podlaskiego z dnia 29 września 2022 r. znak: NK-II.4131.125.2022 => zobacz

Kompetencja uchwałodawcza rady gminy, wynikająca z treści art. 15 ust. 2 ustawy o publicznym transporcie zbiorowym, ograniczona została do określenia przystanków komunikacyjnych i dworców oraz warunków i zasad korzystania z nich, o których mowa w ust. 1 pkt 6, art. 15 ust. 1 pkt 6 ustawy.
Przez warunki i zasady korzystania z przystanków należy rozumieć faktyczne określenie sposobu korzystania z miejsca przeznaczonego do wsiadania lub wysiadania pasażerów na danej linii komunikacyjnej, w którym umieszcza się informacje dotyczące w szczególności godzin odjazdów środków transportu.
Adresatem normy dotyczącej zasad korzystania jest przewoźnik.
Nie jest uzasadnione umieszczanie w uchwale dotyczącej warunków i zasad korzystania z przystanków zapisów, które nie dotyczą faktycznego korzystania z przystanku
W zakresie delegacji ustawowej rady gminy nie mieści się uprawnienie do decydowania o szczegółowym przebiegu procedury prowadzącej do zawarcia umowy lub uwzględnienia zgłoszenia przewoźnika, w tym zwłaszcza o warunkach, jakie należy spełnić lub dokumentach, jakie należy przedłożyć wraz z wnioskiem, w trakcie ubiegania się o możliwość korzystania z przystanku.

4. AKTUALNOŚCI I PUBLIKACJE BRANŻOWE

Piotr Szymaniak, Awanturujący się pasażer dostanie po kieszeni, „Gazeta Prawna” z 20.10.2022 r. str. B4 => zobacz

Za nieopuszczenie pociągu, autobusu czy tramwaju na żądanie osoby upoważnionej przez przewoźnika będzie grozić przynajmniej 500 zł grzywny. Jeśli natomiast pasażer będzie się przy tym awanturował, wówczas kara wyniesie przynajmniej 2 tys. zł

Michał Culepa, Gapowicz zapłaci za doręczenie nakazu przez komornika „Gazeta Prawna” z 24.10.2022 r. str. B8 => zobacz

Koszty komornicze mogą być zasądzone od dłużnika na rzecz wierzyciela także po zakończeniu sprawy w sądzie I instancji. Takie rozstrzygnięcie zapadło w sprawie o wyegzekwowanie od gapowicza opłaty za przejazd komunikacją miejską bez ważnego biletu.

Mariusz Szulc, Transport dla Ukraińców. Darmowy, ale z VAT. „Gazeta Prawna” z 25.10.2022 r. str. B3 => zobacz

Pawel Kuncicki, Czy miasta są gotowe na transportową rewolucję. „Gazeta Prawna” z 26.10.2022 r. str. B3 => zobacz

mieszkańcy Lagos tracą ponad sześć godzin dziennie na dojazdy do i z pracy.
w większości miast prawie połowa podróży nadal odbywa się z wykorzystaniem prywatnych samochodów. Przewiduje się, że w ciągu najbliższych pięciu lat liczba ta spadnie o około jedną czwartą.
Wszystko wskazuje na to, że mieszkańcy największych miast Europy są gotowi na przynajmniej częściowe zrezygnowanie z prywatnych samochodów. W centrum Amsterdamu i Kopenhagi już teraz rowery stanowią ponad 50 proc. wszystkich podróży.

Marcin Chłopaś, Autobusu nie będzie. Skasowani. „Newsweek” z 31.10.2022 r. str. 36-38 => zobacz

W 2019 roku PiS obiecało ratowanie komunikacji autobusowej. Po tej obietnicy upadło już osiem PKS. Ten w Radomiu, który przestaje jeździć z końcem października, jest dziewiąty. Dziesiąty będzie PKS Wałcz, obecnie w stanie likwidacji.

Autor: radca prawny Jędrzej Klatka