PRAWO TRANSPORTOWE – NEWSLETTER KWIECIEŃ 2022 r.

1. NOWE PRZEPISY

W dniu 5 kwietnia 2022 r. weszły w życie niektóre przepisy nowelizujące ustawę o transporcie drogowym z 14.10.2021 r. ogłoszona w Dzienniku Ustaw 2021 r. pod pozycją 1997 => zobacz

• nowelizacja implementuje Dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/645z dnia 18 kwietnia 2018 r.zmieniającą dyrektywę 2003/59/WE w sprawie wstępnej kwalifikacji i okresowego szkolenia kierowców niektórych pojazdów drogowych do przewozu rzeczy lub osób oraz dyrektywę 2006/126/WE w sprawie praw jazdy
• w życie wszedł art. 39c ustawy o transporcie drogowym dot. wydawania świadectwa kwalifikacji zawodowej

W dniu 5 kwietnia 2022 r. w Dzienniku Ustaw z 202 r. pod pozycją739 zostało ogłoszone Rozporządzenie Ministra Infrastruktury  z dnia 25 marca 2022 r. w sprawie szkolenia i egzaminowania kierowców wykonujących przewóz drogowy => zobacz

• Rozporządzenie Ministra Infrastruktury  określa między innymi warunki, tryb, zakres i sposób prowadzenia    kwalifikacji wstępnej, kwalifikacji wstępnej przyśpieszonej, kwalifikacji wstępnej uzupełniającej i kwalifikacji wstępnej uzupełniającej przyśpieszonej oraz szkolenia okresowego.
• w załączniku do Rozporządzenia określono zakres tematyczny i czas trwania w/w szkoleń

W dniu 8 kwietnia 2022 r. weszło w życie Zarządzenie Głównego Inspektora Transportu Drogowego nr 8/2022 z dnia 7 kwietnia 2022 r.w sprawie wzoru legitymacji służbowej i odznaki identyfikacyjnej pracowników Głównego Inspektoratu Transportu Drogowego oraz trybu przyznawania umundurowania służbowego tym pracownikom => zobacz

• https://www.gov.pl/web/gitd/jak-rozpoznac-inspektora

2. PROJEKTOWANE ZMIANY PRZEPISÓW

W dniu 7 kwietnia 2022 r. Ministerstwo Infrastruktury ogłosiło projekt rozporządzenia Ministra Infrastruktury w sprawie wysokości opłat za wydanie dowodu rejestracyjnego, pozwolenia czasowego i zalegalizowanych tablic (tablicy) rejestracyjnych oraz ich wtórników => zobacz

• zgodnie z projektem opłata za wydanie dowodu rejestracyjnego ma wynosić 54 złote, a za wydanie tablic rejestracyjnych – 80 złotych.
• rozporządzenie ma wejść w życie 1 września 2022 r.

W dniu 19 kwietnia 2022 r. Ministerstwo Infrastruktury ogłosiło projekt ustawy o delegowaniu kierowców w sektorze transportu drogowego => zobacz.

• projekt ustawy określa zasady delegowania kierowców w sektorze transportu drogowego na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
• projekt ustawy implementuje dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2020/1057 z dnia 15 lipca 2020 r. ustanawiającą przepisy szczególne w odniesieniu do dyrektywy 96/71/WE i dyrektywy 2014/67/UE dotyczące delegowania kierowców w sektorze transportu drogowego oraz zmieniającą dyrektywę 2006/22/WE w odniesieniu do wymogów w zakresie egzekwowania przepisów oraz rozporządzenie (UE) nr 1024/2012 (Dz. Urz. UE L 249 z 31.07.2020, str. 49), która wchodzi w skład tzw. „Pakietu mobilności”, który został wydany w celu udoskonalenia, uporządkowania i harmonizacji przepisów państw członkowskich Unii Europejskiej w zakresie transportu drogowego, w tym w celu ułatwienia poprawy warunków pracy kierowców i warunków prowadzenia działalności przedsiębiorstw transportowych.
• kwestie objęte projektowaną ustawą nie były dotychczas uregulowane w obowiązujących przepisach.
• z uwagi na projektowaną definicję legalną przewozu dwustronnego osób (przewóz w ramach międzynarodowego okazjonalnego lub regularnego przewozu osób w rozumieniu rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1073/2009 z dnia 21 października 2009 r. w sprawie wspólnych zasad dostępu do międzynarodowego rynku usług autokarowych i autobusowych i zmieniającego rozporządzenie (WE) nr 561/2006 (Dz. Urz. UE L 300 z 14.11.2009, str. 88, z późn. zm.4), podczas którego kierowca wykonuje jedną z następujących czynności:

a) zabiera pasażerów w państwie członkowskim siedziby przewoźnika drogowego i wysadza ich w innym państwie członkowskim lub państwie trzecim,

b) zabiera pasażerów w państwie członkowskim lub państwie trzecim i wysadza ich w państwie członkowskim siedziby przewoźnika drogowego lub

c) zabiera i wysadza pasażerów w państwie członkowskim siedziby przewoźnika drogowego w celu przeprowadzania wycieczek lokalnych w innym państwie członkowskim lub państwie trzecim zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 1073/2009) – przepisy projektowanej ustawy raczej nie znajdą zastosowania w komunikacji miejskiej.

3. ORZECZNICTWO

Postanowienie Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 16 marca 2022 r.II GZ 35/22. => zobacz

• prywatny przewoźnik zaskarżył do sądu administracyjnego bezpośrednie zawarcie umowy na świadczenie usług w zakresie publicznego transportu drogowego na terenie jurajskiej Gminy Olsztyn.
• zgodnie z art. 59 ust. 1 ustawy o publicznym transporcie zbiorowym w przypadku ogłoszenia zamiaru bezpośredniego zawarcia umowy, o którym mowa w art. 23 ust. 1 p.t.z., podmiotowi, który jest lub był zainteresowany zawarciem danej umowy i któremu grozi powstanie szkody w wyniku zarzucanego naruszenia przepisów prawa Unii Europejskiej lub ustawy, przysługuje prawo wniesienia skargi do sądu administracyjnego.
• zgodnie z art. 60 ust. 1 ustawy o publicznym transporcie zbiorowym skargę wnosi się do wojewódzkiego sądu administracyjnego właściwego dla organizatora, który ogłosił zamiar bezpośredniego zawarcia umowy, w terminie 30 dni od dnia, w którym skarżący powziął lub przy zachowaniu należytej staranności mógł powziąć informację o czynności podjętej przez organizatora w sprawie.
• WSA w Gliwicach przyjął, że 30-dniowy termin biegnie od dnia zamieszczenia zawiadomienia o wyborze najkorzystniejszej oferty w Biuletynie Informacji Publicznej organizatora.
• NSA uznał, że WSA w Gliwicach prawidłowo przyjął ogłoszenie w Biuletynie za początek biegu terminu do wniesienia skargi.

Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z dnia 17 marca 2022 r.I SA/Gl 1515/21 => zobacz

• operator będący podmiotem wewnętrznym zaskarżył do sądu administracyjnego indywidualną interpretacje podatkową, w której Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej uznał, że rekompensata podlega VAT.
• WSA w Gliwicach uznał, że rekompensata służy częściowemu pokryciu kosztów poniesionych w związku z wykonywaniem powierzonej działalności przewozowej. Rekompensata ta nie stanowi więc bezpośredniej dopłaty związanej z wykonywaniem zadań, gdyż nie wpływa wprost na wysokość cen biletów. Celem rekompensaty jest dofinansowanie całej działalności Spółki.
• rekompensata dotyczy ściśle kosztu ogólnej działalności Spółki i nie wpływa na cenę usługi za jaką pasażer może skorzystać z usług transportowych Spółki. Oznacza to, że rekompensata ma charakter ogólny, a jej celem jest wyłącznie dotowanie ogólnej działalności Spółki. Nie da się więc powiązać rekompensaty z konkretnymi czynnościami podlegającymi opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług i nie jest ona uzależniona od ilości i wartości świadczonych usług, a tym samym nie stanowi obrotu w rozumieniu art. 29a ust. 1 u.p.t.u.
• rekompensata nie może być uznana za dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze, zaliczane do podstawy opodatkowania. Nie ma bowiem bezpośredniego wpływu na cenę świadczonych usług. Spółka nie świadczy usług na rzecz Gminy, lecz na rzecz potencjalnych podróżnych.
• Skoro rekompensata nie stanowi wynagrodzenia za sprzedaż (świadczenie usług) podlegającego opodatkowaniu podatkiem VAT, to otrzymanie przez Spółkę rekompensaty nie stanowi zdarzenia, które powinno być udokumentowane fakturą.

Rozstrzygnięcie Nadzorcze Wojewody Świętokrzyskiego z dnia 3 lutego 2022 r.PNK.I.4131.17.2022 => zobacz

• Rada Gminy podjęła uchwałę w zakresie organizacji publicznego transportu zbiorowego na terenie Gminy. W § 2 uchwały zostały określone poszczególne linie komunikacyjne, na których wykonywane mają być przewozy o charakterze użyteczności publicznej.
• Wojewoda Świętokrzyski uznał, że rada gminy, jako organ stanowiący nie posiada kompetencji do ustalania przebiegu linii komunikacyjnych.
• Rada gminy może wyłącznie wyrazić zgodę lub odmówić wyrażenia zgody na zawarcie umowy oświadczenie usług w zakresie publicznego transportu zbiorowego w oparciu o przepis art. 22 ust. 2 ustawy z dnia 16 maja 2019 r. o Funduszu rozwoju przewozów autobusowych o charakterze użyteczności publicznej.

4. AKTUALNOŚCI I PUBLIKACJE BRANŻOWE

Katarzyna Nocuń, Strefa czystego transportu będzie realną zmiana lub … wydmuszką„Gazeta Prawna” z 13.04.2022 r. str. B7 => zobacz

• zakaz wjazdu samochodów z silnikami Diesla i benzynowych, które nie spełniają normy emisji spalin Euro 4 (oraz starszych)pozwoliłby usunąć z dróg pojazdy odpowiedzialne za odpowiednio 18 proc. i 37 proc. całkowitej emisji NOx (tlenki azotu) oraz PM (pyłów zawieszonych). W dodatku takie obostrzenie objęłoby zaledwie 6 proc. wszystkich pojazdów w Warszawie.
• wprowadzenie strefy czystego transportu dwukrotnie przyspiesza wymianę samochodów na niskoemisyjne

Urszula Mirowska-Łoskot, Gminy muszą zagwarantować kierowcom i motorniczym lepsze warunki pracy„Gazeta Prawna” z 20.04.2022 r. => zobacz

• Miejscy przewoźnicy muszą zapewnić kierującym pojazdami możliwość skorzystania z toalety nie rzadziej niż co 180 minut pracy, a z pomieszczenia socjalnego co 240 minut. Taki obowiązek wynika z rozporządzenia ministra infrastruktury z 16 grudnia 2021 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy w komunikacji miejskiej oraz autobusowej komunikacji międzymiastowej (Dz.U. poz. 125). Rozporządzenie weszło w życie 20 kwietnia 2022 r.
• toaleta dla kierujących ma być zlokalizowana nie dalej niż 250 m od miejsca wyznaczonego do postoju pojazdu.

Katarzyna Nocuń, Przyszedł czas na ekologiczne pekaesy„Gazeta Prawna” z 26.04.2022 r. => zobacz

• Gminy będą mogły ubiegać się o wsparcie na zakup zeroemisyjnych i niskoemisyjnych pojazdów, które wyjadą na pozamiejskie trasy. Program ma być łączony z dofinansowaniem z funduszu autobusowego.
• w ramach Krajowego Planu Odbudowy (KPO) jest planowany zakup 1738 autobusów. Dopuszczony będzie zakup nie tylko taboru zeroemisyjnego, ale także niskoemisyjnego, zasilanego CNG, LNG oraz spełniającego normy Euro 6. Transport pozamiejski obecnie nie jest przystosowany do obsługi pojazdów z napędem elektrycznym, gdyż brakuje infrastruktury ładowania. Zakup taboru pozamiejskiego będzie łączony z dofinansowaniem tych przewozów w ramach funduszu autobusowego.

Większość kupowanych przez miasta autobusów jest już ekologiczna„Rzeczpospolita” z 26.04.2022 r. str. => zobacz

• W pierwszym kwartale 2022 r. udział pojazdów z ekologicznym napędem rejestrowanych przez transportowe spółki samorządowe przekroczył dwie trzecie wszystkich nowych autobusów.
• W sumie w pierwszych trzech miesiącach tego roku miejscy przewoźnicy autobusowi powiększyli swoje floty o 132 pojazdy z napędem alternatywnym: 65 elektrobusów, 35 autobusów z napędem gazowym oraz 32 hybrydy. Do tego doszły 63 diesle.

Autor: radca prawny Jędrzej Klatka