ORGANIZACJA WĘZŁÓW PRZESIADKOWYCH
JAK OCENIAĆ PROJEKTOWANE LUB FUNKCJONUJĄCE WĘZŁY PRZESIADKOWE?
Mówiąc o węźle przesiadkowym, najczęściej mamy na myśli zespół przystanków (peronów) położonych blisko siebie, a więc miejsce, w którym dokonywane są przesiadki, czyli zmiany linii lub środka transportu. Ustawa o publicznym transporcie zbiorowym definiuje zintegrowany węzeł przesiadkowy jako „miejsce umożliwiające dogodną zmianę środka transportu wyposażone w niezbędną dla obsługi podróżnych infrastrukturę, w szczególności: miejsca postojowe, przystanki komunikacyjne, punkty sprzedaży biletów, systemy informacyjne umożliwiające zapoznanie się zwłaszcza z rozkładem jazdy, linią komunikacyjną lub siecią komunikacyjną”. W tym artykule mowa będzie nie tylko o zintegrowanych węzłach przesiadkowych, ale również tych, które nie wyczerpują definicji podanej w ustawie, np. takich, które, nie mają miejsc postojowych. W literaturze przedmiotu występują również inne pojęcia równoznaczne: punkt przesiadkowy, centrum przesiadkowe, węzeł intermodalny, węzeł mobilności, public transport interchange/hub (ang).
str. 6
JAK PROJEKTOWAĆ PRZYJAZNY WĘZEŁ PRZESIADKOWY? ANALIZA NA PRZYKŁADZIE WĘZŁA W BYDGOSZCZY
Celem niniejszego opracowania jest przedstawienie wieloaspektowego sposobu podejścia do projektu przyjaznego węzła przesiadkowego. W opracowaniu wskazano determinanty mające wpływ na przyjazność węzła, takie jak: sprawność ruchowa, jakość funkcjonalna, bezpieczeństwo ruchu i informacja pasażerska. Ze względu na ograniczone ramy, niniejsze opracowanie przedstawia jedynie sposób podejścia do problemu z nakreśleniem kierunków działania. Natomiast każdy z przedstawionych aspektów wymaga indywidualnego skwantyfikowania z zależności od specyfiki węzła. Otwarta pozostaje także kwestia wypracowania metody uniwersalnej.
str. 16
PIEKARY ŚLĄSKIE Z NOWYM DWORCEM AUTOBUSOWYM
W wielu częściach kraju pojawia się nowa infrastruktura punktów przesiadkowych oraz dworców komunikacji publicznej. Jednym z nich stał się oddany w grudniu 2016 roku dworzec autobusowy w Piekarach Śląskich. Ze względu na specyfikę tego miasta, które znajduje się na styku działania dwóch organizatorów transportu publicznego: KZK GOP oraz MZKP w Tarnowskich Górach, inwestorem w tym przypadku jest Urząd Miasta. Warto podkreślić, że władze Piekar Śląskich dostrzegły wagę transportu publicznego i konieczność podnoszenia standardów w tym zakresie. Autor artykułu jest obiektywnym użytkownikiem dworca ? zarówno jako pasażer, jak i kierowca autobusu. Dzięki temu dostrzega zarówno pozytywy nowej inwestycji, ale również i jej mankamenty, które pokazują, czego należałoby unikać przy budowie kolejnych tego typu obiektów w kraju.
str. 22
CENTRUM KOMUNIKACYJNE W LEGIONOWIE
Nowo powstałe Centrum Komunikacyjne w podwarszawskim Legionowie zachęca do korzystania z transportu zbiorowego, ale przede wszystkim usprawnia działanie komunikacji publicznej w mieście. Obiekt działa na styku komunikacji kolejowej, komunikacji miejskiej, której organizatorem jest Zarząd Transportu Miejskiego w Warszawie, oraz komunikacji gminnej, która ma uzupełniający charakter dowozowy.
str. 28
KSZTAŁTOWANIE PRZESTRZENI WĘZŁA PRZESIADKOWEGO NA PRZYKŁADZIE OSTROWA WIELKOPOLSKIEGO
Organizacja węzłów przesiadkowych i warunków umożliwiających dogodną przesiadkę jest aspektem szeroko opisywanym w branżowych publikacjach, zauważonym także przez prawodawców unijnych i krajowych w kontekście rozwoju zrównoważonej mobilności. Również samorządy, mając największy wpływ na kształtowanie przestrzeni miejskiej, przykładają dużą wagę do zapewnienia odpowiednich rozwiązań w zakresie integracji transportu. Wszystkie inwestycje muszą być jednak poprzedzone odpowiednim przygotowaniem koncepcyjnym, dzięki czemu przyjęte rozwiązania będą funkcjonalne i wygodne. W niniejszym artykule zaprezentowano opis rozwiązań organizacji planowanego węzła komunikacji miejskiej w Ostrowie Wielkopolskim, w tym trzy możliwości realizacyjne projektu, które przygotował w roku 2016 zespół inżynierów – specjalistów ds. publicznego transportu zbiorowego REFUNDA Sp. z o.o. z Wrocławia na zlecenie Urzędu Miasta w Ostrowie Wielkopolskim.
str. 36
WĘZŁY INTERMODALNE JAKO CZYNNIK ZWIĘKSZAJĄCY KONKURENCYJNOŚĆ MIAST ORAZ WSPIERAJĄCY ICH ROZWÓJ
Dobrze funkcjonujące węzły przesiadkowe świadczą o dużej umiejętności zarządzania, m.in. poprzez skoordynowanie działań wielu różnorodnych podmiotów – interesariuszy (osób, społeczności, instytucji, organizacji, urzędów) w celu zapewnienia dostępności. Ten punkt widzenia wynika z wieloletniego doświadczenia UITP, przede wszystkim z europejskiego projektu NODES, ale także z ostatnich prac Komitetu Zarządów Transportu (OAC) nad metodą przechwytywania wartości – Land Value Capture (LVC) i wykorzystywania jej do skoordynowania rozwoju transportu z zagospodarowaniem przestrzennym. W związku z tym w poniższym artykule przedstawiono krótko projekt NODES, po czym skoncentrowano się na metodzie LVC jako obiecującym instrumencie poprawy efektywności węzłów przesiadkowych. Następnie pokazano przykład Hongkongu oraz omówiono możliwości skorzystania z tego przykładu w innych miastach.
str. 40
KOMUNIKACJA MIEJSKA PODCZAS SMOGU
SMOG A KOMUNIKACJA MIEJSKA W WARSZAWIE
W ostatnim okresie problem smogu dość nieoczekiwanie znalazł się w orbicie zainteresowań medialno-społecznych i z powodzeniem może być uważany za jeden z najpoważniejszych obecnie problemów w naszym kraju. Jednym z oczywistych elementów walki z tym niekorzystnym zjawiskiem jest zmniejszenie ruchu pojazdów indywidualnych na rzecz przejazdów komunikacją miejską. Tę współzależność widać szczególnie w Warszawie, której mieszkańcy coraz bardziej doceniają ofertę transportu publicznego.
str. 44
KRAKÓW Z DARMOWĄ KOMUNIKACJĄ PODCZAS SMOGU
Decyzja o wprowadzaniu darmowych przejazdów komunikacją miejską i aglomeracyjną z powodu smogu została podjęta w Krakowie już w grudniu 2015 roku. Pierwszy raz z tej możliwości mieszkańcy skorzystali 2 stycznia 2016 r.
str. 50
KOMUNIKACJA MIEJSKA WOBEC PROBLEMU SMOGU W RYBNIKU
Rybnik należy do miast, w których w styczniu br. zanotowano rekordowe przekroczenia zanieczyszczeń powietrza. Również i tu władze miasta w walce ze smogiem zwróciły uwagę na możliwość włączenia komunikacji miejskiej. Inaczej jednak niż w innych miastach – wprowadzeniu darmowej komunikacji miejskiej towarzyszyło odwołanie zajęć w szkołach, co w znaczny sposób zafałszowało wielkość potoków pasażerskich.
str. 54
RZESZOWSKI TRANSPORT MIEJSKI A SMOG
Rzeszów należy również do miast, w których w styczniu br. stwierdzono przekroczenie dopuszczalnego poziomu dobowego PM10. Władze miasta zwróciły uwagę na możliwość wykorzystania w walce ze smogiem komunikacji miejskiej jako alternatywy dla ruchu indywidualnych samochodów osobowych. Autor artykułu prezentuje podstawy prawne ogłoszenia bezpłatnych przejazdów komunikacją miejską i dokonuje pierwszego, wstępnego rozliczenia efektów tego działania.
str. 55
TECHNIKA AUTOBUSOWA
ALTERNATYWNE NAPĘDY A RZECZYWISTOŚĆ TRANSPORTU PUBLICZNEGO
Dzięki wprowadzaniu do eksploatacji w ciągu ostatnich 6-8 lat autobusów o coraz wyższych normach emisji spalin (EURO 4, EURO 5) ten rodzaj komunikacji miejskiej odpowiada jedynie za około 5 % zanieczyszczeń powietrza. Nie oznacza to, że wartość ta nie może dalej spadać. W dobie walki ze smogiem w polskich miastach każde rozwiązanie obniżające poziom emisji jest warte uwagi. Autor artykułu uważa, że obecnie to tabor autobusowy z silnikami EURO 6 jest dla transportu miejskiego najbardziej korzystnym rozwiązaniem z punktu widzenia ekonomicznego i ekologicznego, a jedną z jego najlepszych wersji jest autobus z napędem diesel/CNG, który emituje o 80% mniej cząstek stałych w porównaniu z standardowym dieslem EURO 6.
str. 58
AUTOBUSY Z PRZYCZEPĄ W TRANSPORCIE MIEJSKIM I REGIONALNYM W NIEMCZECH
Modularna koncepcja pojazdu zyskuje coraz większe zainteresowanie. Najprostszą koncepcją wdrożenia modularności do komunikacji wydaje się być wprowadzenie do eksploatacji przyczep autobusowych, które w szczycie obsługują wzmożone potoki pasażerskie, a poza szczytem w prosty sposób mogą być odstawione w określone miejsca. Artykuł wskazuje zalety korzystania z zestawów autobusowych z przyczepami pasażerskimi przez przedsiębiorstwa transportu miejskiego i regionalnego w Niemczech. Autor artykułu uważa, że w przyszłości tego rodzaju zestawy autobusowe zyskają na popularności.
str. 61
ORGANIZACJA KOMUNIKACJI MIEJSKIEJ NA ŚWIECIE
STATYSTYKA PRZEWOZÓW W PUBLICZNYM TRANSPORCIE ZBIOROWYM NA TERENIE UNII EUROPEJSKIEJ
W roku 2014 łącznie w 28 krajach UE odnotowano największą liczbę przewozów w lokalnym transporcie publicznym od czasu przełomu wieków. Wynik 57,6 mld przewiezionych pasażerów pokazuje stabilizację tendencji wzrostowej. Autobusy oraz trolejbusy przewiozły 32,07 mld pasażerów, a resztą, mniej więcej po równo, podzieliły się środki transportu szynowego: 9,34 mld przewozów w sieci metra, 8,38 mld pasażerów w tramwajach oraz lekkiej kolei oraz 7,84 mld przejazdów kolejami podmiejskimi. Ujmując to inaczej: dzienne przewozy w miejskim i podmiejskim transporcie publicznym wyniosły na terenie całej Unii średnio około 185 mln pasażerów, stanowiąc podstawę mobilności w miastach wielu krajów Unii Europejskiej.
str. 70
INFORMACJE IZBY
UDZIAŁ IGKM W PRACACH NAD PROJEKTEM ZMIAN DO USTAWY O PUBLICZNYM TRANSPORCIE ZBIOROWYM
W Biuletynie Komunikacji Miejskiej nr 141 (z sierpnia 2016 r.) zamieściliśmy ?Stanowisko IGKM wobec planów Ministerstwa Infrastruktury i Budownictwa w zakresie zmian w ustawie o publicznym transporcie zbiorowym?. Zamieszczone tam zostało oficjalne wystąpienie Izby, skierowane do Podsekretarza Stanu w MIiB Jerzego Szmita, w którym wyraziliśmy negatywną opinię co do planowanych przez resort zmian w ustawie o ptz. W obecnym numerze Biuletynu przedstawiamy dalsze działania i prace podejmowane w ostatnim półroczu nad nowelizacją ustawy o ptz.
str. 76
PRZYMIARKI DO ZMIAN W USTAWIE O CZASIE PRACY KIEROWCÓW
Kierownictwo Ministerstwa Infrastruktury i Budownictwa podjęło decyzję o podjęciu prac nad zmianami w ustawie o czasie pracy kierowców. Prace te mają się odbywać w ramach zespołu roboczego z udziałem przed-stawicieli organizacji pracodawców oraz strony związkowej. W ramach przygotowywania się do tego procesu IGKM zapytała swoich członków o wnioski w tym zakresie, które następnie omówiono i ustrukturyzowano podczas spotkania wybranych członków Izby. Ustalenia te będą podstawą do określenia wspólnego stanowiska naszego środowiska w pracach ministerialnego zespołu.
str. 78
