PRAWO TRANSPORTOWE NEWSLETTER MARZEC 2023 r.

1. NOWE PRZEPISY

W dniu 21.02.2023 r. w Dzienniku Ustaw pod pozycją 324 został ogłoszony jednolity tekst ustawy o tachografach => zobacz

W dniu 28.02.2023 r. w Dzienniku Ustaw pod pozycją 370 zostało ogłoszone  Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 24 lutego 2023 r. w sprawie kontroli przewozu drogowego (Dz. U. poz. 370). => zobacz

• Rozporządzenie określa:

1)        wzory dokumentów stosowane przez osoby uprawnione do kontroli przewozu drogowego,

2)        sposób przeprowadzania kontroli w zakresie przestrzegania przepisów dotyczących okresów prowadzenia pojazdu, obowiązkowych przerw oraz czasu odpoczynku kierowcy, podczas kontroli drogowych i kontroli w przedsiębiorstwie,

3)        rodzaj danych statystycznych gromadzonych w wyniku kontroli i rejestrowanych przez organy kontrolne, a także tryb, sposób i wzory dokumentów do ich przekazywania do Głównego Inspektora Transportu Drogowego.

• Rozporządzenie stanowi realizację upoważnienia zawartego w art. 89 ust. 5 pkt 2–4 ustawy o transporcie drogowym.
• Kontrole drogowe ograniczają się do aspektów, które mogą być skutecznie kontrolowane za pomocą tachografu i powiązanego urządzenia rejestrującego.
• Kompleksowa kontrola może być przeprowadzana wyłącznie na terenie przedsiębiorstwa.
• w załączniku nr 4 zamieszczono wzór pisemnego oświadczenia w sprawie zdjęcia lub zerwania plomby tachografu do celów kontroli.
• w załączniku nr 5 określono elementy podlegające sprawdzeniu podczas kontroli w zakresie przestrzegania przepisów dotyczących okresów prowadzenia pojazdów, obowiązkowych przerw oraz czasu odpoczynku kierowcy w przypadku kontroli drogowej i kontroli w przedsiębiorstwie podmiotu wykonującego przewóz drogowy albo przewóz, o którym mowa w art. 3 ust. 2 ustawy o transporcie drogowym, polegające na dostosowaniu jego brzmienia do zmiany art. 2 ust. 1 dyrektywy 2006/22/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 15 marca 2006 r. w sprawie minimalnych warunków wykonania rozporządzeń Rady (EWG) nr 3820/85 i (EWG) nr 3821/85 dotyczących przepisów socjalnych odnoszących się do działalności w transporcie drogowym oraz uchylająca dyrektywę Rady 88/599/EWG oraz do zmiany załącznika I tej regulacji.

W dniu 16.03.2023 r. w Dzienniku Ustaw pod pozycją 504 zostało ogłoszone  Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 2 marca 2023 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie przeprowadzenia procesu certyfikacji kompetencji zawodowych w transporcie drogowym oraz zabezpieczenia certyfikatu kompetencji zawodowych (Dz. U. poz. 504). => zobacz

• Przedsiębiorcy, aby otrzymać zezwolenie na wykonywanie zawodu przewoźnika drogowego, zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1071/2009 z dnia 21 października 2009 r. ustanawiającym wspólne zasady dotyczące warunków wykonywania zawodu przewoźnika drogowego i uchylającym dyrektywę Rady 96/26/WE (Dz. Urz. UE. L 300 z 14.11.2009, str. 51, z późn. zm.), muszą m.in. posiadać odpowiednie kompetencje zawodowe. W tym celu przedsiębiorca powinien zdobyć wymaganą wiedzę na poziomie przewidzianym w załączniku I część I do rozporządzenia (WE) nr 1071/2009 z 8 bloków tematycznych w zakresie prawa cywilnego, prawa handlowego, prawa socjalnego, prawa podatkowego, działalności gospodarczej i zarządzania finansami, dostępu do rynku, norm technicznych i technicznych aspektów działalności oraz bezpieczeństwa drogowego. Wiedza ta zostaje sprawdzana w trakcie egzaminu pisemnego i potwierdzona uzyskaniem certyfikatu kompetencji zawodowych w transporcie drogowym.
• Rozporządzenie zmienia zasady wyznaczania przewodniczących komisji egzaminacyjnej. Zmiana przyczyni się do zwiększenia liczby osób spełniających wymagania niezbędne dla pełnienia funkcji przewodniczącego komisji egzaminacyjnej.
• Rozporządzenie przewiduje również zmiany wymogów dla członków komisji. Włączenie do procesu egzaminowania na certyfikat kompetencji zawodowych w transporcie drogowym osób, które posiadają specjalistyczną wiedzę, nie tylko w zakresie zarządzania transportem, lecz również w odniesieniu do rozwiązań prawno-organizacyjnych dotyczących rynku transportowego, wzmocni merytorycznie prace komisji egzaminacyjnej.

2. PROJEKTOWANE ZMIANY PRZEPISÓW

W dniu 09.03.2023 r. Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o aplikacji mObywatel,  który przewiduje możliwość korzystania z biletów elektronicznych w aplikacji mObywatel (dodanie art. 18a w ustawie o publicznym transporcie zbiorowym Dz. U. z 2022 r. poz. 1343 i 2666): => zobacz

• „Art. 18a. Minister właściwy do spraw informatyzacji zapewnia organizatorowi możliwość świadczenia usługi, która pozwala na wydawanie i obsługę dokumentów elektronicznych uprawniających do korzystania z usług związanych ze świadczeniem publicznego transportu zbiorowego, jeżeli organizator takie dokumenty wydaje, obsługiwanych przy użyciu aplikacji mObywatel w rozumieniu ustawy z dnia 9 marca 2023 r. o aplikacji mObywatel (Dz. U. poz. …).”

W dniu 10.03.2023 r. Minister Infrastruktury przedstawił projekt rozporządzenia Ministra Infrastruktury w sprawie homologacji typu pojazdu => zobacz

• Wydanie projektowanego rozporządzenia wynika z planowanego uchylenia obowiązujących w tym zakresie przepisów ww. ustawy Prawo o ruchu drogowym i określenia nowej delegacji w art. 54 ust. 1 ustawy o systemach homologacji pojazdów i ich wyposażenia.
• Projektowane rozporządzenie obejmie zakresem przedmiotowym zagadnienia dotyczące krajowej homologacji typu pojazdu w odniesieniu do kategorii pojazdów, które do tej pory były objęte trzema rozporządzeniami Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej z 2013 r.

W dniu 10.03.2023 r. Minister Infrastruktury przedstawił projekt rozporządzenia Ministra Infrastruktury w sprawie homologacji montażu dodatkowej instalacji zasilania gazem pojazdu => zobacz

• Wydanie projektowanego rozporządzenia wynika z planowanego uchylenia obowiązujących w tym zakresie przepisów ustawy Prawo o ruchu drogowym. Przedmiotowe zagadnienia są obecnie uregulowane na podstawie delegacji zawartej w art. 70zm ust. 5 pkt 1–4 Prawa o ruchu drogowym. W oparciu o tę delegację wydane zostało rozporządzenie Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej z dnia 10 maja 2013 r. w sprawie homologacji sposobu montażu instalacji przystosowującej dany typ pojazdu do zasilania gazem (Dz. U. z 2014 r., poz. 1813), które zostanie uchylone z dniem wejścia w życie ustawy o systemach homologacji pojazdów i ich wyposażenia.
• Projektowane rozporządzenie obejmuje rozwiązania legislacyjne, które są obecnie objęte zakresem ww. rozporządzenia z dnia 10 maja 2013 r. oraz nową – równoległą ścieżkę uzyskania homologacji na zgodność z Regulaminem ONZ nr 115. Uzyskanie, w ramach nowej procedury, świadectwa homologacji montażu dodatkowej instalacji R115 przenosi prawa i obowiązki wynikające z posiadania świadectwa homologacji – na sam zakład montujący, który w tym przypadku staje się instalatorem i właścicielem świadectwa homologacji montażu dodatkowej instalacji R115

W dniu 24.03.2023 r. do Sejmu wpłynął senacki  projekt ustawy o zmianie ustawy o transporcie drogowym,  którego celem jest wprowadzenie rozwiązań prawnych pozwalających na zwrot pracownikom kosztów używania prywatnych samochodów o napędzie alternatywnym   => zobacz

• Celem projektu jest objęcie możliwością używania do celów służbowych, na podstawie umowy cywilnoprawnej, wszystkich samochodów, w tym również napędzanych alternatywnie, tj. stanowiących pojazdy elektryczne lub hybrydowe w rozumieniu odpowiednio art. 2 pkt 12 i 13 ustawy z dnia 11 stycznia 2018 r. o elektromobilności i paliwach alternatywnych (Dz. U. z 2022 r. poz. 1083, 1260 i 2687) oraz pojazdy napędzane wodorem w rozumieniu art. 2 pkt 15 tej ustawy – propozycja zmiany w art. 34a ust. 1 ustawy o transporcie drogowym.

3. ORZECZNICTWO

Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w  Gliwicach z 14.02.2023 r. sygn. III SA/Gl 711/22 => zobacz

• uchwała w sprawie określenia przystanków komunikacyjnych na terenie Gminy Wręczyca Wielka oraz warunków i zasad korzystania z tych przystanków stanowi akt prawa miejscowego.
• Zapis uchwały „Umieszczenie tablicy z rozkładem jazdy oraz jej utrzymanie w należytym stanie technicznym należy do przewoźnika” jest niedopuszczalny, bowiem dotyczy materii, która została już uregulowana w art. 2 ust. 2 Prawa przewozowego („przewoźnik wykonujący regularne przewozy osób jest obowiązany w szczególności podać do publicznej wiadomości rozkład jazdy środków transportowych przez zamieszczenie informacji na wszystkich dworcach i przystankach wymienionych w rozkładzie jazdy.”).

Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w  Kielcach z 02.03.2023 r. sygn. I SA/Ke 621/22 => zobacz

• Istotne znaczenie dla oceny, czy w procesie uchwałodawczym doszło do naruszenia art. 16 ust. 4 ustawy z 2010 r. o publicznym transporcie zbiorowym, ma nie tyle wysokość stawek, jakie mógł zastosować organ, ile sama zasada, tj. możliwość ustalenia stawek ze względu na określone kryterium – z uwzględnieniem niedyskryminujących zasad i odpowiednie odniesienie się do tej kwestii czy to w uzasadnieniu samej uchwały, czy też w dokumentacji towarzyszącej jej podjęciu.

Rozstrzygnięcie Nadzorcze Wojewody  Podlaskiego z 06.03.2023 r. NK-II.4131.58.2023.ES => zobacz

• Delegacja ustawowa nie przyznaje uprawnienia do regulowania wymaganych załączników do wniosku o uzgodnienie zasad korzystania z przystanków komunikacyjnych, bo normuje to art. 32 ust. 2 ustawy o publicznym transporcie zbiorowym.
• Rada Miasta zobowiązała przedsiębiorców korzystających z przystanku do powiadamiania zarządzającego przystankami o zamiarze zmiany rozkładu jazdy i ilości przystanków z których korzysta.
• Obowiązek zgłaszania organizatorowi zmian dotyczących rozkładu jazdy spoczywa na przewoźniku i operatorze na podstawie art. 34 ust. 1 Prawa przewozowego. W związku z powyższym, regulacja tej materii w uchwale i to w sposób odmienny od regulacji ustawowej, stanowi niedopuszczalną modyfikację normy znajdującej się w akcie prawnym wyższego rzędu.

4. AKTUALNOŚCI I PUBLIKACJE BRANŻOWE

Krzysztof Bałękowski, Komunikacja podmiejska kością niezgody wśród samorządów, „Gazeta Prawna” z 20.03.2023 r. => zobacz

• Miasta chcą, aby z Funduszu Rozwoju Przewozów Autobusowych był dofinansowywany również transport podmiejski. Powiaty sprzeciwiają się tej zmianie.
• Ze względu na tę różnicę zdań strona samorządowa odstąpiła od opiniowania nowelizacji ustawy o zmianie ustawy o publicznym transporcie zbiorowym oraz niektórych innych ustaw (UD18), która wprowadza również zmiany w funkcjonowaniu Funduszu Rozwoju Przewozów Autobusowych (FRPA).

Michal Kołtuniak, Przesiadka z samochodu do autobusu lub na rower na oświetlonej ulicy „Rzeczpospolita” z 28.03.2023 r.  => zobacz

• Blisko 10 mln zł pozostało do rozdysponowania na inwestycje służące ekologicznej mobilności, w tym mobilności miejskiej. Wnioski o dofinansowanie będą przyjmowane do 24 kwietnia.

Nadia Senkowska, Brak biletu to nie zawsze zła wola „Rzeczpospolita” z 29.03.2023 r. => zobacz

• Za problem z biletomatem powinna odpowiadać gmina organizująca komunikację miejską, a nie pasażer autobusu.

Autor: radca prawny Jędrzej Klatka