PRAWO TRANSPORTOWE NEWSLETTER LUTY 2023 r.

1. NOWE PRZEPISY

W dniu 02.02.2023 r. w Dzienniku Ustaw pod pozycją 230 zostało opublikowane Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 20 stycznia 2023 r. w sprawie szkolenia potwierdzającego kompetencje zawodowe zarządzającego transportem   => zobacz

• Rozporządzenie określa szczegółowy zakres wiedzy, warunki, sposób przeprowadzania i minimalną liczbę godzin szkolenia mającego na celu potwierdzenie kompetencji zawodowych zarządzającego transportem
• Szkolenie trwa minimum 64 godziny lekcyjne.

W dniu 06.02.2023 r. w Dzienniku Ustaw pod pozycją 240 została ogłoszona nowelizacja kodeksu pracy   => zobacz

• Nowe przepisy przewidują dwa tryby prowadzące do niedopuszczenia do pracy pracownika znajdującego się w stanie po użyciu alkoholu lub środka działającego podobnie do alkoholu w czasie pracy:

1) w wyniku przeprowadzenia prewencyjnej kontroli trzeźwości lub kontroli pracowników na obecność w ich organizmach środków działających podobnie do alkoholu i uzyskania wyniku wskazującego na znajdowanie się przez pracownika w stanie po użyciu alkoholu albo w stanie nietrzeźwości lub w stanie po użyciu środka działającego podobnie do alkoholu;

2) na podstawie uzasadnionego podejrzenia pracodawcy – w odniesieniu do pracowników nieobjętych kontrolą trzeźwości lub kontrolą na obecność środków działających podobnie do alkoholu.

• Dodany do przepisów Kodeksu pracy art. 22^1c wprowadza regulacje, które:

– umożliwiają pracodawcom – jeżeli będzie to niezbędne do zapewnienia ochrony życia i zdrowia pracowników lub innych osób lub ochrony mienia – wprowadzenie prewencyjnej kontroli pracowników na obecność w ich organizmach alkoholu lub środków działających podobnie do alkoholu;

– określają ogólne zasady przeprowadzania takich kontroli,;

– umożliwiają pracodawcy przeprowadzenia kontroli trzeźwości pracowników oraz kontroli na obecność środków działających podobnie do alkoholu przy użyciu metod niewymagających badania laboratoryjnego za pomocą urządzenia posiadającego ważny dokument potwierdzający jego kalibrację lub wzorcowanie;

– zobowiązują pracodawcę, który wprowadzi kontrolę trzeźwości lub kontrolę na obecność środków działających podobnie do alkoholu, to uregulowania wszystkich kwestii z tym związanych w układzie zbiorowym pracy lub w regulaminie pracy albo w obwieszczeniu, jeżeli pracodawca nie jest objęty układem zbiorowym pracy lub nie jest obowiązany do ustalenia regulaminu pracy;

– gwarantują pracownikom, uzyskanie informacji zarówno o wprowadzeniu kontroli trzeźwości lub kontroli na obecność środków działających podobnie do alkoholu, jak i szczegółach związanych z jej przeprowadzaniem.

• Dodany do przepisów Kodeksu pracy art. 22^1d wprowadza regulacje na podstawie których:

– pracodawca nie dopuszcza pracownika do pracy, jeżeli przeprowadzona przez pracodawcę kontrola trzeźwości wykaże obecność alkoholu w organizmie pracownika, wskazującą na stan po użyciu alkoholu albo stan nietrzeźwości,

– pracodawca ma obowiązek przekazania pracownikowi do wiadomości informacji dotyczącej podstawy niedopuszczenia do pracy;

– pracownikowi i pracodawcy będzie przysługiwało uprawnienie do żądania przeprowadzenia badania stanu trzeźwości;

– wskazane zostały sytuacje, w których zleca się przeprowadzenie badania krwi.

2. PROJEKTOWANE ZMIANY PRZEPISÓW

W dniu 01.02.2023 r. ukazał się  projekt rozporządzenia Ministra Infrastruktury zmieniającego rozporządzenie w sprawie trybu legalizacji tablic rejestracyjnych oraz warunków technicznych i wzorów znaku legalizacyjnego   => zobacz

W dniu 14.02.2023 r. Parlament Europejski zatwierdził zmodyfikowane cele redukcji emisji CO2 m.in. dla nowych autobusów miejskich. To element pakietu „Gotowi na 55”. Po ostatecznym głosowaniu na posiedzeniu plenarnym Parlamentu Europejskiego tekst aktu prawnego będzie musiała zatwierdzić również Rada. Następnie zostanie on opublikowany w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej  => zobacz

3. ORZECZNICTWO

Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Kielcach z 12.01.2023 r. sygn. I SA/Ke 542/22   => zobacz

• Jak wynika z  art. 16 ustawy z dnia 16 grudnia 2010 r. o publicznym transporcie zbiorowym, przepis art. 70 § 1 Ordynacji podatkowej o przedawnieniu zobowiązań podatkowych znajduje zastosowanie także do opłaty za korzystanie z przystanków komunikacyjnych lub dworców.
• Po upływie terminu przedawnienia zgodnie z art. 79 § 2 Ordynacji podatkowej wygasło prawo do złożenia wniosku o stwierdzenie nadpłaty w opłatach za korzystanie z przystanków.
• Jeżeli wniosek o stwierdzenie nadpłaty w opłatach za korzystanie z przystanków został złożony w momencie, kiedy opłaty były już przedawnione, to należało, w oparciu o art. 165a § 1 Ordynacji podatkowej, odmówić wszczęcia postępowania.

Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z 17.01.2023 r. sygn. III SA/Kr 876/22   => zobacz

• przyjęcie stałej wysokości opłat za jedno zatrzymanie środka transportu na przystanku komunikacyjnym dla wszystkich operatorów i przewoźników wykonujących publiczny transport zbiorowy, bez dokonania uprzedniej analizy wskazującej, dlaczego zastosowano jednolitą stawkę dla wszystkich przewoźników, dlaczego nie zróżnicowano opłat ze względu na standard poszczególnych przystanków komunikacyjnych, czy też wielkość taboru jakim wykonywany jest przewóz stanowi istotne naruszenie prawa.
• zarówno standard przystanku jak i wielkość taboru winny wpływać na wysokość opłat ponieważ koszty utrzymania przystanku o wyższym standardzie są wyższe.
• Ustalenie jednej stawki opłaty za korzystanie z przystanków komunikacyjnych nie zapewnia traktowania wszystkich przewoźników w sposób równorzędny.

Rozstrzygnięcie Nadzorcze Wojewody Wielkopolskiego z 05.01.2023 r. NP-II.4131.1.333.2022.6  => zobacz

• W pkt 11 załącznika nr 2 do uchwały, postanowiono, że: „zastrzega się możliwość zmiany lokalizacji przystanków komunikacyjnych oraz możliwości ich likwidacji bądź czasowego zawieszenia w użytkowaniu”.
• W ocenie organu nadzoru kwestionowany przepis pkt 11 załącznika nr 2 do uchwały reguluje materię, która nie mieści się w pojęciu „warunków i zasad korzystania z przystanków komunikacyjnych” i z tego powodu został wydany z istotnym naruszeniem art. 15 ust. 2 ustawy. Należy stwierdzić, że cytowany powyżej pkt 11 załącznika nr 2 do uchwały został wydany z przekroczeniem upoważnienia ustawowego wynikającego z art. 15 ust. 2 ustawy.

Rozstrzygnięcie Nadzorcze Wojewody Wielkopolskiego z 13.012023 r. NP-II.4131.1.3.2023.8   => zobacz

• Zgodnie z art. 22 ust. 2 ustawy z 16 maja 2019 r. o Funduszu rozwoju przewozów autobusowych o charakterze użyteczności publicznej (Dz. U. z 2021 r. poz. 717 z późn. zm.) „zawarcie umowy o świadczenie usług w zakresie publicznego transportu zbiorowego wymaga uzyskania zgody organu stanowiącego właściwego organizatora.”
• udzielenie Burmistrzowi zgody na zawarcie umowy nie stanowi aktu prawa miejscowego.
• stosownie do treści art. 7 ust. 4 w zw. z art. 7 ust. 1 pkt 1 lit. a ustawy z dnia 16 grudnia 2020 r. o publicznym transporcie zbiorowym, zadania gminy jako organizatora publicznego transportu zbiorowego wykonuje wójt (burmistrz, prezydent miasta).
• żaden przepis prawa nie zawiera delegacji do podjęcia przez organ stanowiący gminy odrębnej uchwały w przedmiocie ustalenia linii komunikacyjnych, na których planowane jest wykonywanie przewozów o charakterze użyteczności publicznej na terenie gminy.

Rozstrzygnięcie Nadzorcze Wojewody Pomorskiego z 01.02 2023 r. PN-II.4131.7.2023.AK   => zobacz

• procedura uzgadniania zasad korzystania z przystanków komunikacyjnych została uregulowana w art. 32u.p.t.z.
• Przedsiębiorca jest zobowiązany złożyć wniosek o uzgodnienie wyłącznie w przypadku użytkowania przystanków położonych na terenie miast oraz dworców (art. 32 ust. 1-2 u.p.t.z.).
• w przypadku przystanków położonych poza granicami administracyjnymi miast ustawodawca wprowadził odmienną procedurę, która nie przewiduje obowiązku uzgodnienia zasad korzystania z przystanków z właścicielem lub zarządzającym, a jedynie obowiązek poinformowania właściwej gminy o uzyskaniu potwierdzenia zgłoszenia przewozu i doręczenia rozkładu jazdy oraz schematu połączeń komunikacyjnych przed rozpoczęciem przewozów, a także informowania o dokonywanych zmianach (art. 32 ust. 6u.p.t.z.).

4. AKTUALNOŚCI I PUBLIKACJE BRANŻOWE

Mateusz Adamski, Sąd wydał precedensowy wyrok ws. jazdy autobusem bez biletu „Rzeczpospolita” z 31.01.2023 r.   => zobacz

• Sąd Rejonowy dla Krakowa–Krowodrzy w Krakowie uznał, że brak biletu spowodowany awarią biletomatu, nie może obciążać pasażera.
• konsument nie ma obowiązku posiadania aplikacji, która umożliwiałaby kupno biletu, nie jest bowiem obligatoryjne posiadanie smartfona

Krzysztof Bałękowski, Autobusami szkolnymi pojadą jednak tylko uczniowie „Gazeta Prawna” z 01.03.2023 r.  => zobacz

• jeszcze w 2014 r. w Polsce było ponad 15 tys. linii regularnej komunikacji autobusowej o długości ponad 788 tys. km, o tyle przez lata te liczby malały, żeby w 2021 r. sięgnąć nieco ponad 9 tys. linii, których długość nie przekroczyła 400 tys. Km.
• Jednym z rozwiązań zaproponowanych przez Ministerstwo Infrastruktury miało być udostępnienie autobusów szkolnych nie tylko uczniom, lecz także innym pasażerom. W najnowszej wersji projektu nowelizacji ustawy o publicznym transporcie zbiorowym z 21 lutego 2023 r. Ministerstwo Infrastruktury wycofało się z tego rozwiązania.

Autor: radca prawny Jędrzej Klatka