PRAWO TRANSPORTOWE NEWSLETTER MARZEC 2025 r.

1. NOWE PRZEPISY

W dniu 10.03.2025 r. w Dzienniku Ustaw pod pozycją 285 został ogłoszony jednolity tekst ustawy o publicznym transporcie zbiorowym => zobacz

• W podstawie prawnej uchwał oraz w treści umów należy podawać aktualne miejsce publikacji tekstu jednolitego, czyli Dz. U. 2025 r. poz. 285.

W dniu 28.03.2025 r. w Dzienniku Urzędowym Głównego Inspektoratu Transportu Drogowego pod poz. 5 zostało ogłoszone Zarządzenie Głównego Inspektora Transportu Drogowego nr 5/2025 z dnia 27 marca 2025 r.w sprawie zasad planowania, prowadzenia i dokumentowania kontroli i nadzoru inspekcyjnego wykonywanych przez pracowników Biura Nadzoru Inspekcyjnego [Dz. Urz. ITD 2025 r. poz. 5} => zobacz

• Zarządzenie określa zakres i zasady przeprowadzania kontroli wojewódzkich inspektorów transportu drogowego, kierowników komórek organizacyjnych podległych Głównemu Inspektorowi Transportu Drogowego oraz nadzoru inspekcyjnego realizowanego wobec inspektorów Inspekcji Transportu Drogowego wykonujących czynności kontrole wskazane w art. 50 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o transporcie drogowym.
• Zarządzenie określa między innymi zasady przeprowadzania kontroli oraz sposób dokumentowania czynności kontrolnych.
• Kierownik jednostki organizacyjnej ma prawo zgłoszenia zastrzeżeń dotyczących ustaleń zawartych w projekcie wystąpienia pokontrolnego. Zastrzeżenia do treści projektu wystąpienia pokontrolnego rozpatruje kierownik komórki kontrolnej. Stanowisko kierownika komórki kontrolnej w sprawie uwzględnienia, odrzucenia lub oddalenia zastrzeżeń do projektu wystąpienia pokontrolnego wymaga uzasadnienia w formie pisemnej.

2. PROJEKTOWANE ZMIANY PRZEPISÓW

W marcu 2025 r. Minister Sprawiedliwości zmienił projekt nowelizacji ustawy o rzeczach znalezionych oraz kodeksu cywilnego => zobacz

• Projekt przewiduje przekazanie prowadzenia czynności, których przedmiotem są rzeczy znalezione, do właściwości starosty właściwego ze względu na miejsce znalezienia rzeczy.
• projekt przewiduje zmianę art. 5 ust. 3 ustawy w zakresie określenia kwoty znalezionych pieniędzy, w odniesieniu do której ustaje obowiązek ich oddania właściwemu starościeze 100 zlotych do 5 % minimalnego wynagrodzenia.
• W art. 1 pkt 4 przewidziano zmianę określonych w art. 7 ustawy reguł postępowania z rzeczami znalezionymi w środku transportu publicznego. W tym zakresie przewiduje obowiązek zawiadomienia osoby uprawnionej do odbioru rzeczy przez właściwego zarządcę, przy czym w przypadkach, w których nie jest to możliwe, w szczególności z uwagi na brak znajomości tożsamości osoby uprawnionej, zawiadomienie powinno być dokonane na stronie internetowej właściwego zarządcy, o ile ją prowadzi. Dopiero po bezskutecznym upływie 30-dniowego terminu do odebrania rzeczy przez osobę uprawioną właściwy zarządca będzie obowiązany niezwłocznie przekazać rzecz właściwemu staroście. W tym miejscu projekt przewiduje doprecyzowanie terminu przekazania przez zarządcę rzeczy znalezionej poprzez wskazanie, że ma to nastąpić niezwłocznie po upływie 30-dniowego terminu od dnia otrzymania rzeczy od znalazcy, w którym to terminie rzecz może być odebrana przez osobę uprawnioną u właściwego zarządcy i w którym właściwy zarządca jest obowiązany prowadzić quasi postepowania poszukiwawcze. Zgodnie bowiem z obowiązującym brzmieniem art. 7 ust. 1 ustawy właściwy zarządca po upływie 3 dni od dnia otrzymania rzeczy przekazuje ją właściwemu staroście, chyba że w tym terminie zgłosi się osoba uprawniona do odbioru rzeczy. Celem tego doprecyzowania jest uniknięcie sytuacji, w której rzecz pozostawałaby w posiadaniu właściwego zarządcy przez okres znacznie przekraczający wspomniany 30-dniowy termin, co prowadziłoby do opóźnienia rozpoczęcia postępowania z rzeczą znalezioną przez właściwego starostę. De lege lata brak takiego doprecyzowania nie pozwala na określenie końcowego terminu przekazania przez zarządcę rzeczy znalezionej właściwemu staroście, a w istocie określa jedynie granice czasowe prowadzenia przez właściwego zarządcę postępowania poszukiwawczego. Skoro bowiem rzecz ma być przekazana przez zarządcę po upływie 30 dni, to zgodnie z obecnie obowiązującymi oraz projektowanymi przepisami może to nastąpić również po znacznym upływie czasu (6 miesięcy, 1 rok itp.). Wydaje się, że przepis nakazujący przekazanie rzeczy właściwemu staroście przez zarządcę, jako przepis nakładający obowiązek określonego zachowania, powinien również określać termin na jego wykonanie. Pozwoli to na stanowczą ocenę zachowania zarządcy pod kątem ewentualnej bezprawności działania oraz powinno przyczynić się do usprawnienia poszukiwania osoby uprawnionej do odbioru rzeczy.

W dniu 07.03.2025 r. do Wykazu prac legislacyjnych Ministerstwa Infrastruktury wpisano opracowanie projektu nowelizacji Rozporządzenie w sprawie warunków technicznych tramwajów i trolejbusów oraz zakresu ich niezbędnego wyposażenia z przewidywanym terminem wykonania w czwartym kwartale 2025 roku => zobacz.

3. ORZECZNICTWO

Postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z 12.03.2025 r. sygn. III SA/Po 55/25 => zobacz

• W dniu 28 listopada 2024 r. Powiat zamieścił ogłoszenie o zamiarze bezpośredniego zawarcia umowy o świadczenie w roku 2025 usług w zakresie publicznego transportu zbiorowego powołując się na zakłócenie na podstawie art. 22 ust. 1 pkt 4 w zw. z art. 19 ust. 1 pkt 3 ustawy o publicznym transporcie zbiorowym.
• Skarżąca zarzuciła naruszenie art. 7 ust. 2 Rozporządzenia 1370 i art. 23 ust. 1 pkt 1 ustawy o publicznym transporcie zbiorowym przez opublikowanie ogłoszenia na 28 dni zamiast na jeden rok przed planowanym bezpośrednim udzieleniem zamówienia.
• WSA uznał, że droga sądowoadministracyjna jest wyłączona w przypadkach bezpośredniego zawarcia umowy w sytuacjach nadzwyczajnych z art. 22 ust. 1 pkt 4 ustawy o publicznym transporcie zbiorowym i z tego powodu odrzucił skargę.

Postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie z 13.03.2025 r. sygn. II SAB/Rz 9/25 => zobacz

• Skarżący zarzucił Marszałkowi Województwa Podkarpackiego bezczynność i przewlekłe opracowanie planów kolei aglomeracyjnej oraz połączeń lokalnych na terenie Województwa Podkarpackiego.
• WSA w Rzeszowie uznał, że bezczynność lub przewlekłe opracowanie planu połączeń kolejowych na terenie województwa nie podlega kognicji sadu administracyjnego i z tego powodu odrzucił skargę.

4. AKTUALNOŚCI I PUBLIKACJE BRANŻOWE

Krzysztof Śmietana, Fundusz autobusowy w ręce marszałków. Według ekspertów reforma nie zlikwiduje wykluczenia transportowego, „Gazeta Prawna” z 05.03.2025 r.  => zobacz

• Marszałkowie nie sprzeciwiają się rządowej propozycji przejęcia odpowiedzialności za zarządzanie funduszem autobusowym i integrację transportu. Dużo zastrzeżeń mają zaś eksperci. Według nich zmiany nie zlikwidują wykluczenia komunikacyjnego.
• Resort infrastruktury szykuje rewolucyjne zmiany w utworzonym w 2019 r. Funduszu Rozwoju Przewozów Autobusowych. Zarządzanie nim mają przejąć od wojewodów marszałkowie, którzy mają też pełnić rolę integratorów przewozów. Od gmin i powiatów będą zbierać uwagi i tworzyć spójny plan transportowy województwa, na podstawie którego będą realizowane połączenia. Plan ma opierać się o minimalne standardy częstotliwości, według których na danej trasie muszą odbywać się przynajmniej trzy pary kursów na dobę – rano, w południe i wieczorem. Siedziby gmin muszą zaś być skomunikowane z siedzibą powiatu. Marszałkowie będą musieli udostępnić cyfrowe wyszukiwarki połączeń w regionie. Obligatoryjnie w autobusach będą stosowane geolokalizatory. Dużą nowością ma być możliwość dofinansowania w rejonach słabo zaludnionych tzw. taksówek na życzenie. Według założeń minister infrastruktury będzie rozdzielał środki z funduszu na poszczególne regiony, m.in. z uwzględnieniem powierzchni województwa, liczby mieszkańców czy liczby linii regularnych na jego terenie.

Jolanta Szymczyk-Przewoźna, Przewoźnicy proszą o dalsze ułatwienia przy oddawaniu znajdowanych przedmiotów, „Gazeta Prawna” z 05.03.2025 r.  => zobacz

• Projekt zmian w ustawie o rzeczach znalezionych (t.j. Dz.U. z 2023 r., poz. 501 ze zm.) i kodeksie cywilnym przewiduje, że znaleziona rzecz powinna ona trafić do starosty właściwego ze względu na miejsce jej znalezienia. Jeśli to byłoby niewygodne dla znalazcy, to będzie on mógł zawiadomić swojego starostę, czyli tego, na terenie którego starostwa sam mieszka.
• PKP Intercity wnioskuje jednocześnie o uzupełnienie przepisów, aby zarządca mógł sam wskazywać miejsce znalezienia rzeczy, jeśli pozostawiono ją w środku transportu publicznego.

Aldona Kapica, To już ostatnia chwila na złożenie oświadczenia o liczbie kierowców „Gazeta Prawna” z 27.03.2025 r.  => zobacz

• Oświadczenia o liczbie osób zatrudnionych w przedsiębiorstwie muszą składać do 31 marca każdego roku wszyscy przedsiębiorcy, którzy mają zezwolenie na wykonywanie zawodu przewoźnika drogowego.
• Obowiązek złożenia oświadczenia przewiduje art. 7a ust. 8 pkt 1 i 2 ustawy o transporcie drogowym.
• Oświadczenie składa się do organu, który wydał przedsiębiorcy zezwolenie na wykonywanie zawodu przewoźnika drogowego, a więc do GITD lub do starosty. Dokument adresowany do GITD trzeba przesłać przez ePUAP, jeśli jednak adresatem ma być starostwo, jest też możliwość złożenia go w wersji papierowej.

Aldona Kapica, Pomoc dla przewoźników na jałowym biegu – nowelizacja ustawy o transporcie wciąż czeka, „Gazeta Prawna” z 02.04.2025 r.  => zobacz

•  Rząd od roku pracuje nad nowelizacją ustawy o transporcie, która ma poprawić sytuację firm przewozowych. Problem w tym, że niektóre zmiany są kontrowersyjne nie tylko dla części środowiska, ale też dla niektórych ministerstw.

Autor: radca prawny Jędrzej Klatka