1. NOWE PRZEPISY
W dniu 03.08.2025 r. weszła w życie zmiana nowelizacji Rozporządzenia Ministra w sprawie wzorów zezwoleń na wykonywanie krajowych i międzynarodowych przewozów drogowych osób oraz wypisów z zezwoleń (Dz. U. 2025 r. poz. 710] => zobacz
- nowelizacja zmienia wzór zezwolenia na wykonywanie regularnych przewozów specjalnych
- wypisy wydane według starego wzoru będą ważne do 12 lipca 2026 r.
2. PROJEKTOWANE ZMIANY PRZEPISÓW
W dniu 27.06.2025 r. Komisja Europejska przedstawiła projekt nowelizacji Dyrektywy 1999/62/WE w odniesieniu do przedłużenia okresu, w którym bezemisyjne pojazdy ciężkie mogą korzystać ze znacznie obniżonych stawek opłat infrastrukturalnych lub opłat za korzystanie z infrastruktury bądź ze zwolnień z ich uiszczania => zobacz
- W 2024 r. w Unii Europejskiej kupiono ok. 6 000 bezemisyjnych autobusów i autokarów.
- Autobusy i autokary elektryczne o napędzie akumulatorowym stanowiły 2,5 % parku pojazdów (najwyższy odsetek odnotowano w Holandii – 17,7 %) => zobacz
- Komisja proponuje przedłużenie obecnego okresu zwolnienia z 31 grudnia 2025 r. do 30 czerwca 2031 r., co stanowi istotną zachętę dla przedsiębiorstw do inwestowania w bezemisyjne pojazdy.
W dniu 02.07.2025 r. do Sejmu wpłynął projekt nowelizacji Prawo o ruchu drogowym => zobacz
- Projekt dotyczy zmian w procesie rejestracji pojazdu poprzez min.: umożliwienie elektronicznego składania wniosku o rejestrację pojazdu; zniesienie obowiązku legalizacji tablic rejestracyjnych przy rejestracji pojazdu, jeśli właściciel chce zachować dotychczasowy numer rejestracyjny; organom rejestrującym w Polsce i innych krajach UE umożliwienie elektronicznej wymiany danych o pojazdach przed ich rejestracją; wprowadzenie czasowej rejestracji pojazdu również w urzędzie właściwym ze względu na miejsce zakupu.
3. ORZECZNICTWO
Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z 10.06.2025 r. sygn. III SA/Kr 1871/24 => zobacz
- Rada Gminy podjęła uchwałę w sprawie wyrażenia zgody na zawarcie umów o świadczenie usług w zakresie publicznego transportu zbiorowego w ramach przewozów autobusowych o charakterze użyteczności publicznej, w której ustaliła numery i przebieg linii komunikacyjnych
- WSA w Krakowie stwierdził, że uchwała nie stanowi aktu prawa miejscowego, a zatem nie podlegała obowiązkowi publikacji w Małopolskim Wojewódzkim Dzienniku Urzędowym.
- WSA w Krakowie uznał, że skoro dofinansowanie jest udzielane na konkretne linie komunikacyjne (ich określenie jest elementem postępowania), a zatem zgoda organu stanowiącego jednostki samorządu terytorialnego na zawarcie umowy o świadczenie usług w ramach transportu zbiorowego w ramach przewozów autobusowych o charakterze użyteczności publicznej, również wymaga wskazania linii, których dotyczy. Uchwała nie kreuje zatem przebiegu linii komunikacyjnych, a jedynie identyfikuje przedmiot wyrażanej zgody.
Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku z 07.07.2025 r. sygn. III SA/Gd 205/25 => zobacz
- Starosta Powiatu ogłosił zamiar bezpośredniego zawarcia umowy, o którym mowa w art. 22 ust. 1 pkt 1- 3 p.t.z. W ogłoszeniu wskazano linie komunikacyjne w obrębie powiatu, które są przedmiotem zamówienia, przewidywany czas zawarcia umowy oraz czas trwania przyszłej umowy o świadczenie usług w zakresie transportu zbiorowego.
- Następnie Starosta unieważnił postępowanie o bezpośrednim zawarciu umowy z powodu naruszenia art. 6 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 16 lutego 2007 r. o ochronie konkurencji i konsumentów (Dz. U. z 2024 r. poz. 1616) zgodnie z którym zakazane są porozumienia, których celem jest wyeliminowanie lub naruszenie w inny sposób konkurencji na rynku właściwym polegające w szczególności na ustaleniu bezpośrednio lub pośrednio cen, oraz powierzył rolę operatora jednej z trzech spółek, które brały udział w postępowaniu w sprawie bezpośredniego zawarcia umowy (dwie pozostałe zostały wykluczone z powodu zmowy cenowej) – w trybie bezpośredniego zawarcia umowy z powodu zakłócenia.
- WSA w Gdańsku uznał, że art. 59 ustawy o publicznym transporcie zbiorowym nie daje prawa do zaskarżenia bezpośredniego zawarcia umowy w trybie zakłóceniowym, o jakim mowa w art. 22 ust. 1 pkt 4 ustawy o publicznym transporcie zbiorowym I z tego powodu odrzucil skargę.
Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie z 15.07.2025 r. sygn. III SA/Gd 205/25 => zobacz
- obywatel wniósł skargę na bezczynność Zarządu Województwa, polegającą na niezapewnieniu mieszkańcom miasta równych warunków w dostępie do transportu publicznego oraz dyskryminacji miasta poprzez utworzenie kolei z pominięciem tego miasta.
- WSA w Rzeszowie uznał, że przepisy ustawy o publicznym transporcie zbiorowym nie przyznają stronom uprawnienia do wszczęcia procedury administracyjnej mającej na celu weryfikację planowania oraz organizacji publicznego transportu zbiorowego przez jego organizatora, i z tego powodu odrzucil skargę jako niedopuszczalną.
4. AKTUALNOŚCI I PUBLIKACJE BRANŻOWE
Piotr Wiewióra, Publiczny transport zbiorowy po nowemu. Ekspert rozłożył projekt na części, Portal Samorządowy.pl z 23.07.2025 r. => zobacz
- Ustawa porządkuje obecny stan prawny, likwiduje zbędny i kosztowny obowiązek powszechnych planów transportowych przenosząc go na poziom województw, ale trudno udowodnić, że istotnie wpłynie na ograniczenie wykluczenia komunikacyjnego – komentuje prof. Robert Tomanek. Ekspert wytyka m.in. że choć w uzasadnieniu jako główny cel wskazano ograniczenie wykluczenia komunikacyjnego, to przedstawione rozwiązania w niewielkim tylko stopniu przyczyniają się do jego zmniejszenia.
- Choć w uzasadnieniu jako główny cel wskazano ograniczenie wykluczenia komunikacyjnego, to przedstawione rozwiązania w niewielkim tylko stopniu przyczyniają się do jego zmniejszenia – – komentuje prof. Tomanek. Uważa, że regulacja nie będzie miała istotnego wpływu na zmniejszenie tego zjawiska, a nawet może prowadzić np. do dublowania istniejących połączeń kolejowych, co osłabi ich konkurencyjność.
- Kluczowe znaczenie mają również czynniki dochodowe, dostępność przystanków – z uwzględnieniem czasu dojścia i barier architektonicznych – oraz integracja przestrzenna i taryfowa, w ramach której koordynacyjna rola marszałków niewiele zmieni, ponieważ kluczową barierą integracji są finanse.
Artur Radwan, Gminy uchylają się od dowożenia uczniów „Gazeta Prawna” z 29.07.2025 r. => zobacz
- Z prognozy ludności wynika, że w Polsce do 2029 r. liczba dzieci w wieku 7–14 lat zmniejszy się o ok. 5 proc. Do 2034 r. spadek ten wyniesie ok. 19,5 proc. w tej grupie wiekowej, a do 2060 r. o ok. 30 proc. Dane GUS pokazują, że część placówek oświatowych będzie skazana na zamknięcie. W rezultacie gminy będą musiały coraz częściej płacić za dowożenie uczniów.
- Na podstawie art. 32 i 39 ustawy – Prawo oświatowe gmina ma obowiązek zapewnić bezpłatny transport i opiekę w czasie przewozu do szkoły dzieciom, których droga z domu do szkoły (lub do punktu zbiorowego) przekracza ustalone limity. Dla uczniów klas I–IV i przedszkolaków są to 3 km, a dla klas V–VIII szkół podstawowych – 4 km.
- Analizując sprawy związane z przypadkami, w których gminy odmawiały dowozu dzieci, zaniepokojenie wzbudziło to, iż jedynie w nielicznych, niemalże jednostkowych sprawach rodzice podejmowali procedurę odwoławczą. Wynika to niestety z braku ich wiedzy o przysługujących im uprawnieniach, a także kształtu obecnych uregulowań, które nie nakładają na organy obowiązku informacyjnego – wskazuje Monika Horna-Cieślak, rzecznik praw dziecka. – Decyzje organów wykonawczych gmin dotyczące odmowy dowozu nie stanowią decyzji administracyjnej, w związku z czym na organie nie ciąży obowiązek zawarcia w jej treści pouczenia o przysługujących stronie środkach zaskarżenia – zaznacza RPD.
Autor: radca prawny Jędrzej Klatka