PRAWO TRANSPORTOWE – NEWSLETTER GRUDZIEŃ 2021 r.

1. NOWE PRZEPISY

Nowelizacja ustawy o elektromobilności została ogłoszona w dniu 09.12.2021 r. w Dz. U. 2021 r. poz. 2269 => zobacz

• Zamawiający zapewnia, abyudział autobusów zaliczanych do kategorii M3, o której mowa w art. 4 ust. 1 lit. a rozporządzenia 2018/858, klasy I i klasy A, o których mowa w art. 3 pkt 2 i 3 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 661/2009 z dnia 13 lipca 2009 r. w sprawie wymagań technicznych w zakresie homologacji typu pojazdów silnikowych dotyczących ich bezpieczeństwa ogólnego, ich przyczep oraz przeznaczonych dla nich układów, części i oddzielnych zespołów technicznych (Dz. Urz. UE L 200 z 31.07.2009, str. 1, z późn. zm.( 108 )), wykorzystujących do napędu paliwa alternatywne, w całkowitej liczbie autobusów objętych zamówieniami, o których mowa w art. 68b, z zastrzeżeniem że połowa tego udziału ma być osiągnięta przez autobusy zeroemisyjne, wynosił co najmniej32% do dnia 31 grudnia 2025 r. (art. 68a ust. 1 pkt 3),
• Udziały pojazdów w całkowitej liczbie pojazdów objętych zamówieniami, o których mowa w ust. 1, zwane dalej „minimalnymi udziałami”, dotyczą łącznie wszystkich zamówień wymienionych w ust. 1, udzielonych przez zamawiającego w okresach do dnia 31 grudnia 2025 r. oraz od dnia 1 stycznia 2026 r. do dnia 31 grudnia 2030 r. (art. 68a ust. 2).
• Przepisy art. 68a stosuje się do zamówieńo wartości równej lub przekraczającej progi unijne, jeżeli do udzielenia tych zamówień mają zastosowanie przepisy ustawy z dnia 11 września 2019 r. – Prawo zamówień publicznych i których przedmiotem są usługi oznaczone następującymi kodami Wspólnego Słownika Zamówień (CPV), o których mowa w załączniku I do rozporządzenia (WE) nr 2195/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 5 listopada 2002 r. w sprawie Wspólnego Słownika Zamówień (CPV) (Dz. Urz. UE L 340 z 16.12.2002, str. 1, z późn. zm.):CPV 60112000-6, w zakresie publicznego transportu drogowego (art. 68b pkt 3).

Nowelizacja Prawa o ruchu drogowym została ogłoszona w dniu 29.11.2021 r. w Dz. U. 2021 poz. 2165 => zobacz

• zmiany przepisów omówione już w poprzednich newsletterach zaczną obowiązywać 1 stycznia 2022 r.

Rząd nie wprowadził w grudniu limitów pasażerów w transporcie => zobacz

• Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 6 maja 2021 r. w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii (Dz. U. poz. 861 z późn. zm.) było w grudniu zmieniane cztery razy (Dz. U. 2021 r. poz.: 2177, 2311, 2330 oraz 2378, ale rząd nie wprowadził limitów pasażerów w transporcie.

W dniu 24 listopada 2021 r. Rada Miasta w Lidzbarku Warmińskim podjęła uchwałę w sprawie wprowadzenia bezpłatnej komunikacji miejskiej => zobacz

• bezpłatna komunikacja miejska została wprowadzona w związku z realizowanym projektem „Rozwój mobilności i transportu publicznego Gminy Miejskiej Lidzbark Warmiński” Nr RPWM.04.04.04-28-0003/19-00 z dnia 30 sierpnia 2019 r.

2. PROJEKTOWANE ZMIANY PRZEPISÓW

W dniu 15grudnia 2021 r. Sejm uchwalił nowelizację ustaw o transporcie drogowym oraz o czasie pracy kierowców => zobacz. Uchwalona przez Sejm ustawa została przekazana do Senatu.

• nowa definicja legalna bazy eksploatacyjnej: – miejsce przystosowane do prowadzenia działalności transportowej w sposób zorganizowany i ciągły: a) którego wielkość jest dostosowana do co najmniej połowy liczby pojazdów będących w dyspozycji przewoźnika drogowego; w przypadku posiadania kilku baz eksploatacyjnych ich łączna wielkość musi być dostosowana do co najmniej połowy liczby pojazdów będących w dyspozycji przewoźnika, b) w skład którego wchodzi co najmniej jeden z następujących elementów: miejsce postojowe, miejsce załadunku, rozładunku lub łączenia ładunków, miejsce konserwacji lub naprawy pojazdów;
• doprecyzowano określenie właściwości miejscowej organu właściwego do udzielenia licencji na wykonywanie krajowego transportu drogowego w zakresie przewozu osób samochodem osobowym, licencji na wykonywanie krajowego transportu drogowego pojazdem samochodowym przeznaczonym konstrukcyjnie do przewozu powyżej 7 i nie więcej niż 9 osób łącznie z kierowcą –  jest nim starosta właściwy dla siedziby przedsiębiorcy określonej we właściwym rejestrze, a w przypadku przedsiębiorców będących osobami fizycznymi – adresu stałego miejsca wykonywania działalności gospodarczej określonego w CEIDG.
• Przedsiębiorca posiadający zezwolenie na wykonywanie zawodu przewoźnika drogowego nie będzie mógł:
• posiadać wypisów z tego zezwolenia i wypisów z licencji wspólnotowej w łącznej liczbie przekraczającej liczbę pojazdów, dla których został udokumentowany wymóg zdolności finansowej;
• wykorzystywać do wykonywania krajowego transportu drogowego lub międzynarodowego transportu drogowego pojazdów niezgłoszonych właściwemu organowi oraz pojazdów zarejestrowanych poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
• zwiększy się funkcjonalność Krajowego Rejestru Elektronicznego Przedsiębiorców Transportu Drogowego ponieważ w systemie ewidencji przedsiębiorców, którzy posiadają zezwolenie na wykonywanie zawodu przewoźnika drogowego, będą gromadzone dane o:
• liczbie osób zatrudnionych u przedsiębiorcy na dzień 31 grudnia poprzedniego roku,
• średniej arytmetycznej liczbie kierowców wykonujących operacje transportowe dla przedsiębiorcy, na dzień 31 grudnia poprzedniego roku, oraz
• ocenie ryzyka przedsiębiorstwa.
• w toku kontroli drogowej kierowca będzie mógł kontaktować się z siedzibą przedsiębiorcy na rzecz którego wykonuje przewóz, jego zarządzającym transportem lub inną osobą lub podmiotem, aby przed zakończeniem kontroli drogowej przedstawić wszelkie dowody, których obecności nie stwierdzono w pojeździe.
• systemu oceny ryzyka podmiotów wykonujących przewóz drogowy zostanie rozszerzony o naruszenia przepisów ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o czasie pracy kierowców.
• Dotychczasowe przepisy wykonawcze zachowują moc maksymalnie przez rok.

3. ORZECZNICTWO

Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi z 30 listopada 2021 r.III SA/Łd 798/21 => zobacz

• WSA stwierdził nieważność trzech punktów zmiany uchwały Rady Miejskiej w Krośniewicach nr XXXI/175/20 w sprawie określenia przystanków komunikacyjnych na terenie Gminy Krośniewice, których właścicielem lub zarządcą lub właścicielem jest Gmina Krośniewice oraz określenia warunków korzystania z tych przystanków:
• „Operator i przewoźnik mają obowiązek podać do publicznej wiadomości rozkład jazdy poprzez zawieszenie stosownej informacji na przystankach komunikacyjnych” – ponieważ uchwała rady gminy nie może powtarzać regulacji ustawowej, zawartej w art. 2 ust. 2 ustawy z 15 listopada 1984 r. Prawo przewozowe, który brzmi: „przewoźnik wykonujący regularne przewozy osób jest obowiązany w szczególności podać do publicznej wiadomości rozkład jazdy środków transportowych przez zamieszczenie informacji na wszystkich dworcach i przystankach wymienionych w rozkładzie jazdy.”;
• „Burmistrz Krośniewic zastrzega sobie prawo do likwidacji, czasowego zawieszenia bądź zmiany lokalizacji przystanku, zgodnie z obowiązującymi przepisami” ponieważ przyznanie burmistrzowi takiego uprawnienia nie dotyczy ani warunków ani zasad korzystania z przystanków, a tym samym wykracza poza delegacje ustawową określoną w przepisie art. 15 ust. 2 ustawy o publicznym transporcie zbiorowym;
• „nieprzestrzeganie ww. zasad będzie skutkowało wystąpieniem Burmistrza Krośniewic do organu wydającego zezwolenie z wnioskiem o jego cofnięcie” ponieważ taki przepis nie tylko wykracza poza zakres delegacji ustawowej, lecz także jest całkowicie zbędny.

Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z 10 listopada 2021 r.II SAB/Po 118/21 => zobacz

• przewoźnik, który wykonuje zadanie publiczne w postaci przewozu osób na podstawie stosownego zezwolenia jest podmiotem zobowiązanym do udostępnienia informacji publicznej, co wynika z faktu, iż realizuje zadania publiczne korzystając przy tym z majątku publicznego przeznaczonego na te cele.
• informacje dotyczące liczby osób upoważnionych do kontroli biletów, wzoru identyfikatora upoważniającego do prowadzenia kontroli biletów, czy kontrolerzy zatrudnieni są bezpośrednio u przewoźnika dotyczą procesu organizowania kontroli biletów i stanowią informację publiczną, co do zasady podlegającą udostępnieniu.

4. AKTUALNOŚCI I PUBLIKACJE BRANŻOWE

Piotr Karziewicz, Nadal hojna pomoc UE dla projektów transportowych„Gazeta Prawna” z 06.12.2021 r. => zobacz

• z Funduszy Europejskich na Infrastrukturę, Klimat i Środowisko dla Polski przeznaczono 25 mld euro na inwestycje transportowe

Bartosz Piłat, Strefy czystego transportu mają wykluczać pojazdy, a nie ludzi. Chodzi o jakość powietrza, a nie tworzenie enklaw, „Gazeta Prawna” z 08.12.2021 r. str. B9 => zobacz

• gmina będzie decydowała, na jakim obszarze będzie funkcjonowała strefa, jakie wymagania dla aut będą w niej obowiązywały i czy w ogóle jest potrzebna
• Reguły tworzone przez gminy powinny eliminować najbardziej trujące pojazdy, a nie wykluczać ludzi.

Sławomir Wikariak, Kontrakty tylko dla firm, które dysponują pojazdami na prąd„Gazeta Prawna” z 15.12.2021 r. str. B4 => zobacz

• Z początkiem 2022 r. gminy mające więcej niż 50 tys. mieszkańców będą mogły powierzać zamówienia publiczne wyłącznie firmom, których „łączny udział pojazdów elektrycznych lub pojazdów napędzanych gazem ziemnym we flocie” wynosi co najmniej 10 proc. Problem w tym, że dokumentacje wielu trwających już przetargów nic o tym wymogu nie wspominają.
• Obowiązek realizacji zamówień z uwzględnieniem udziału pojazdów elektrycznych lub na gaz ziemny wynika wprost z ustawy, jest więc wiążący dla obydwu stron, nawet jeśli nie przewidziano go we wzorze umowy o zamówienie publiczne.

Katarzyna Nocuń, Strefy czystego transportu na nowo. Miasta dostały więcej swobody„Gazeta Prawna” z 15.12.2021 r.str, C1 à => zobacz

• każda gmina może ustanowić strefę czystego transportu obejmującą drogi, dla których jest zarządcą.
• Nowe przepisy dają samorządom ogromną swobodę w decydowaniu, które pojazdy obejmie zakaz wjazdu do strefy.
• wyeliminowanie nawet niewielkiej grupy najstarszych pojazdów pozwala na znaczne obniżenie emisji stężeń trujących substancji. – Na początek wystarczy więc strefa z łagodnymi obostrzeniami w oparciu o standardy emisji EURO.

Piotr Szymaniak, Transport pojechał do Senatu„Gazeta Prawna” z 20.12.2021 r. str. B7 => zobacz

• nowelizacja ustawy o transporcie drogowym trafiła właśnie do Senatu.
• Z powodu pośpiechu – chodzi o dostosowanie polskich regulacji do wchodzącego w życie 2 lutego 2022 r. następnego etapu Pakietu Mobilności – posłowie (zgodnie ze stanowiskiem Ministerstwa Infrastruktury) odrzucili wszystkie poprawki będące odpowiedzią na postulaty branży.
• Zgodnie z przyjętą przez Sejm ustawą wielkość bazy musi być „dostosowana do co najmniej połowy liczby pojazdów będących w dyspozycji przewoźnika”. Przewoźnicy chcą obniżyć ten wymóg do 1/3 liczby pojazdów oraz by z przepisu jednoznacznie wynikało, że jeśli ktoś posiada kilka baz w kraju, limit odnosi się do łącznej ich powierzchni.

Katarzyna Nocuń, Elektromobilność w miastach nadchodzi, choć małymi krokami„Gazeta Prawna” z 27.12.2021 r. str. B9 => zobacz

• Zgodnie zostatnią nowelizacją ustawy o elektromobilności Dz.U. z 2021 r. poz. 2269, która weszła w życie 24 grudnia, umowy już zawarte przez jednostki samorządu terytorialnego na wykonywanie zadań publicznych wygasną nie z początkiem 2022 r., ale dopiero 31 grudnia 2022 r. – jeśli firma nie ma floty pojazdów odpowiadającej wymogom ustawy o elektromobilności.

Autor: radca prawny Jędrzej Klatka