Kongres Organizatorów i Operatorów Komunikacji Miejskiej zebrał ponad 120 specjalistów i ekspertów ze wszystkich stron Polski. Uczestniczyli w nim nie tylko pracownicy komunikacji miejskiej, ale również – dzięki udziałowi Związku Miast Polskich – przedstawiciele samorządów oraz przedstawiciele ośrodków akademickich i mediów oraz przedstawiciele branży związanej z gospodarki odpadami.
Ideą Kongresu stało poszukiwanie szerszego kontekstu dla rozwiązywania bieżących wyzwań w transporcie zbiorowym. Doświadczenie pokazuje, że wiele zasadniczych problemów przekracza możliwości samych operatorów czy organizatorów komunikacji miejskiej. Kluczowe decyzje zapadają bowiem u szczytu władz samorządowych – stąd organizatorzy Kongresu zaprosili do uczestnictwa w nim właśnie przedstawicieli różnych ośrodków decyzyjno-wykonawczych w miastach, aby poszukiwać synergii dla efektywniejszego działania.
Obrady kongresu podzielono na trzy bloki tematyczne. Wykorzystano przy tym zróżnicowane formy pracy: wystąpienia plenarne, panele dyskusyjne oraz pracę w grupach tematycznych. Interaktywny kontakt zapewniono poprzez możliwość zgłaszania pytań i komentarzy z wykorzystaniem bramki elektronicznej.
Jednym z wyzwań jest prowadzenie dialogu z mieszkańcami, którego celem – z jednej strony jest osiągnięcie lepszego dopasowania oferty transportowej do potrzeb, a z drugiej – kreowanie takich zachowań komunikacyjnych mieszkańców, które służą poprawie jakości życia w naszych miastach. Dotychczasowe doświadczenia pokazują, że zagadnienie dialogu społecznego oraz promocji komunikacji miejskiej pozostaje nieco rozproszone i wydaje się nie posiadać takiego znaczenia jakie powinno.
Duże wyzwania związane są z wprowadzaniem nisko- i zeroemisyjności w sektorze usług komunalnych. O ile komunikacja miejska w dużych miastach od dawna wdraża autobusy z nowoczesnymi napędami, to dla mniejszych ośrodków ta zmiana stanowi bardzo poważne wyzwanie. Szczególnie trudnym okazuje się jednak wprowadzenie takich pojazdów np. do przewozu śmieci. Pewnym rozwiązaniem może stać się uwspólnienie zaplecza technicznego. Organizatorzy kongresu szukali więc obszarów synergii w tym obszarze pomiędzy różnymi działami gospodarki komunalnej.
Wiele do zrobienia pozostaje również w obszarze dopracowania infrastruktury drogowej. Rozwiązania stosowane przez służby drogowe w oczywisty sposób determinują efektywność komunikacji miejskiej. Czy rzeczywiście współpraca na tym polu może być jeszcze bardziej efektywna? Na to pytanie i wiele innych szukano wspólnie odpowiedzi właśnie na Kongresie.
Prelegenci i dyskutanci zwrócili uwagę na fakt, że znaleźliśmy się właśnie w nieco innym punkcie rozwoju myślenia o transporcie w miastach. Lobby tzw. samochodziarzy – choć wciąż bardzo silne – w ostatnim czasie bardzo osłabło. Wielu mieszkańców polskich miast zauważa wreszcie, że komfort życia jest bardzo obniżony poprzez zbytnie zatłoczenie na różne sposoby przestrzeni miejskiej samochodami. Pojawiła się nawet teza o potrzebie zakończenia polityki zrównoważonego transportu na rzecz bezwzględnej eliminacji nieskrępowanego ruchu pojazdów samochodowych w centrach miast.
Podczas podsumowania Kongresu wskazano następujące wnioski ogólne:
- Pojęcie dialogu społecznego nabrało nowego, szalenie istotnego znaczenia – dialog z mieszkańcami staje się jednym z najistotniejszych warunków rozwoju miast. Wydaje się przy tym, że kluczem kampanii promocyjnych związanych z polityką transportową stali się decydenci różnych szczebli.
- Wobec wyzwań związanych z wdrażaniem zero- i niskoemisyjności w usługach komunalnych należy wykorzystać możliwości uzyskania synergii pomiędzy poszczególnymi działami. Szczególny potencjał dotyczy wykorzystania gazomobilności w transporcie odpadów, co stanie się tym bardziej atrakcyjne o ile wykorzystamy efekt skali wynikający z połączenia zaplecza do tankowania pojazdów również z komunikacji miejskiej. Działanie to może dać szansę sprostania nowym przepisom w średnich i małych miastach.
- Wydaje się, że nie nastąpi znacząca poprawa na ulicach polskich miast bez radykalnej odnowy transportu regionalnego. Jego spektakularna zapaść uwidoczniona w ostatnich latach przełożyła się na niekontrolowany wzrost liczby samochodów osobowych, którymi podróżują mieszkańcy pozbawieni racjonalnej oferty transportu publicznego.
- Bardzo ważne jest promowanie konkretnych przykładów dobrych rozwiązań. Warto pokazywać zarówno ogólne koncepcje do jakich m.in. zaliczono ogólną politykę transportową Jaworzna, jak i bardzo konkretne szczegółowe rozwiązania do których zaliczyć można np. koncepcję przyspieszenia ruchu tramwajów na linii w warszawskim Tarchominie.
Partnerzy Kongresu: