BIULETYN KOMUNIKACJI MIEJSKIEJ NR 170 (Listopad)

Listopadowe wydanie „Biuletynu” zdominowały tematy techniczne związane z Konferencją IGKM, która odbyła się w dniu poprzedzającym jesienne XV Międzynarodowe Targi Kolejowe TRAKO w Gdańsku, oraz tematyka zasobów ludzkich w komunikacji miejskiej. Jeszcze przez wiele lat, w związku z wymaganiami przepisów unijnych w zakresie ekologii i energooszczędności w odniesieniu do sektora transportu, podstawowe zagadnienia odnoszące się do komunikacji miejskiej będą dotyczyły napędów elektrycznych w pojazdach. W „Biuletynie” piszemy o rozwiązaniach ograniczających zużycie tej energii w tramwajach, o optymalizacji procesu ładowania autobusów oraz modernizacji zajezdni w związku z potrzebą obsługi nowego rodzaju floty, szczególnie w kontekście autobusów wodorowych. W zakresie adaptacji do zmian klimatycznych wracamy do zagadnienia zielonych torowisk tramwajowych umożliwiających retencję wód opadowych.

Ważnym aspektem, który został poruszony w tym numerze „Biuletynu”, jest także zapewnienie bezpieczeństwa prowadzącego pojazd, pasażerów oraz innych użytkowników ruchu. Pożytecznymi rozwiązaniami w tym obszarze są np. systemy ostrzegania przed kolizją oraz system wideomonitoringu zewnętrznego i wewnętrznego. Ten ostatni nie tylko zwiększa bezpieczeństwo, ale chroni także kierowców i motorniczych przed nieuzasadnionymi oskarżeniami ze strony pasażerów czy innych użytkowników dróg.

Transport publiczny to nie tylko technika, ale także, a może przede wszystkim, czynnik ludzki. Na temat trudnego zawodu kierowcy, ale też znaczenia dobrych relacji między prowadzącym pojazd a pasażerem mówi w wywiadzie dla naszego pisma Krzysztof Dostatni, Prezes Zarządu poznańskiego MPK. Konieczność budowania przyjaznych relacji dotyczy – jego zdaniem – również zakładu pracy, ważne jest bowiem, aby kierowcy dobrze się czuli w swoim codziennym otoczeniu. W „Biuletynie” piszemy zatem o działaniach zmierzających do zapewnienia odpowiedniej infrastruktury socjalnej dla prowadzących pojazdy oraz o potrzebie zapewnienia kierowcom czy motorniczym, a także innym pracownikom przedsiębiorstw komunikacji miejskiej, wsparcia psychologicznego, prawnego oraz materialnego w takich sytuacjach kryzysowych, jak np. wypadek czy kolizja.

 W kontekście organizacji transportu publicznego na obszarze powiatu lub aglomeracji wciąż aktualne pozostają poruszone w naszym piśmie tematy z zakresu integracji taryfowo-biletowej komunikacji miejskiej z koleją oraz z komunikacją regionalną autobusową, jak również rola parkingów P+R i stref płatnego parkowania w nakłanianiu kierowców do korzystania na tych obszarach ze środków komunikacji miejskiej.

WOKÓŁ KONFERENCJI TECHNICZNEJ I TARGÓW TRAKO W GDAŃSKU

KONFERENCJA TECHNICZNA IGKM ORAZ XV MIĘDZYNARODOWE TARGI KOLEJOWE TRAKO W GDAŃSKU

W dniu 18 września 2023 r. w Gdańsku odbyła się Konferencja Techniczna IGKM, w której uczestniczyło ponad 190 osób z prawie 70 firm. Konferencja została zorganizowana już po raz dziewiąty, a odbyła się w dniu poprzedzającym rozpoczęcie XV Międzynarodowych Targów Kolejowych TRAKO 2023 (19-22 września). W obradach wzięli udział przedstawiciele operatorów i organizatorów komunikacji miejskiej tramwajowej oraz zarządców infrastruktury torowo-sieciowej, pracownicy służb technicznych, reprezentanci firm projektowych oraz producentów taboru i infrastruktury technicznej dla komunikacji tramwajowej.

VI EDYCJA KONKURSU IGKM O NAGRODĘ IM. PROF. JANA PODOSKIEGO

Podczas XV Międzynarodowych Targów Kolejowych TRAKO w Gdańsku odbyła się VI edycja Konkursu IGKM o nagrodę im. prof. Jana Podoskiego. Jego celem jest wyróżnienie i promocja najlepszych wyrobów, innowacyjnych rozwiązań technicznych i nowoczesnych technologii stosowanych w systemach szynowej komunikacji miejskiej, w tym dla komunikacji tramwajowej oraz metra, prezentowanych podczas Targów.

NOWOCZESNE ROZWIĄZANIA W TRANSPORCIE TRAMWAJOWYM

NOWOCZESNE ROZWIĄZANIA OGRANICZAJĄCE ZUŻYCIE ENERGII ELEKTRYCZNEJ PRZEZ NISKOPODŁOGOWE
TRAMWAJE TYPU 140N

W artykule przedstawiono proces wymiany w spółce Tramwaje Warszawskie wysokopodłogowych tramwajów na nowoczesne, niskopodłogowe pojazdy. Autor opisuje szczegółowo przeprowadzone postępowanie przetargowe, w którym kluczowym kryterium było zużycie energii przez tramwaje. Firma Hyundai Rotem dostarczyła pojazdy, które przeszły rygorystyczne testy, w tym badania zużycia energii na linii nr 9. Wyniki wykazały znaczne oszczędności, co przekłada się na korzyści finansowe dla spółki i poprawę jakości komunikacji miejskiej. W artykule podkreśla znaczenie zastosowania nowoczesnych technologii w osiąganiu efektywności energetycznej.

Materiał jest nawiązaniem do referatu wygłoszonego w pierwszym bloku tematycznym tegorocznej Konferencji Technicznej IGKM w Gdańsku, poświęconym kwestiom szeroko pojętej elektroenergetyki w komunikacji tramwajowej.

ZIELONE TOROWISKA

Zielone torowiska są jednym z rozwiązań z zakresu błękitno-zielonej infrastruktury. Umożliwiają wzrost roślinności oraz retencjonowanie wód opadowych w zabudowanej tkance miejskiej. Istnieją dwa podstawowe typy: torowiska trawiaste oraz torowiska rozchodnikowe. Pomimo że typ pierwszy jest zdecydowanie bardziej rozpowszechniony, to jednak torowiska rozchodnikowe, konstruowane w technologii zielonych dachów ekstensywnych, mają dużo więcej zalet. Jak pokazują doświadczenia poznańskich inwestycji, wykonanie torowisk zielonych jest droższe niż tradycyjnych, natomiast późniejsze koszty eksploatacyjne są mniejsze. Na dodatek wartość usług ekosystemowych świadczonych przez te rozwiązania z zakresu błękitno-zielonej infrastruktury przewyższa wszelkie koszty zakładania i utrzymania torowisk w zielonej zabudowie.

SYSTEMY OSTRZEGANIA PRZED KOLIZJĄ W POJAZDACH TRAMWAJOWYCH

Od lipca 2024 r. , na podstawie przepisów General Safety Regulations (GSR) rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/2144 z dnia 27 listopada 2019 r. w sprawie wymogów dotyczących homologacji typów pojazdów, nowo rejestrowane autobusy będą wyposażone w systemy ostrzegania przed kolizją. Można podejrzewać, że już niedługo takie regulacje zaczną obowiązywać również w przypadku pojazdów szynowych, szczególnie komunikacji miejskiej. Technologie automatyzacji prowadzenia tramwajów, które maksymalizują bezpieczeństwo każdego uczestnika ruchu drogowego, ostrzegając przed przeszkodami i zagrożeniami na trasie przejazdu i wokół niego, staną się właściwie niezbędnym elementem wyposażenia.

Artykuł nawiązuje do referatu „Rozwiązania technologiczne w zakresie ostrzegania przed kolizją w pojazdach tramwajowych” Dariusza Kuty i Maciej Słabuszewskiego reprezentujących MMR Group Polska Sp. z o.o. podczas czerwcowej Komisji Taboru Tramwajowego IGKM w Grudziądzu.

TECHNOLOGIA MONOLITH – NOWOCZESNE ROZWIĄZANIE WYKONANIA TOROWISK TRAMWAJOWYCH

Firma MMR Group TransComfort opracowała innowacyjną technologię wykonania konstrukcji torowisk tramwajowych przeznaczonych do ruchu tramwajowo-drogowego – MONOLITH. Ta zaawansowana technologia została już zastosowana w kilku miastach w Polsce i planowane są kolejne realizacje.

W ramach VI edycji Konkursu IGKM o nagrodę im. prof. Jana Podoskiego, podczas tegorocznych Targów TRAKO w Gdańsku, za technologię MONOLITH firma MMR Group Polska Sp. z o.o. otrzymała statuetkę w kategorii: infrastruktura szynowa.

ORGANIZACJA KOMUNIKACJI MIEJSKIEJ W POLSCE

SYSTEM P&R W BYDGOSZCZY: ASPEKTY RUCHOWE, FINANSOWE I PRAWNE

W artykule przedstawiono problematykę wdrażania systemu P&R w Bydgoszczy pod kątem aspektów ruchowych, finansowych i prawnych. Pokazano wyniki badań wśród kierowców parkujących w Strefie Płatnego Parkowania dotyczące preferencji korzystania z systemu P&R. Przedstawiono także kryteria wyboru lokalizacji parkingów, finalnie wypracowany cennik obowiązujący w systemie P&R oraz omówiono możliwe formalno-prawne warianty poboru opłat. Pokazano także wybrane rozwiązania funkcjonalne systemu P&R, zwracając szczególną uwagę na rozwiązania o charakterze innowacyjnym.

Materiał jest poszerzeniem prezentacji przedstawionej przez autora podczas połączonego posiedzenia Komisji Ekonomicznej oraz Komisji Zarządów IGKM w Toruniu, w dniach 6-7 września 2023 r.

INTEGRACJA TARYFOWO-BILETOWA KOMUNIKACJI MIEJSKIEJ Z KOLEJOWĄ I REGIONALNĄ AUTOBUSOWĄ

Integracja taryfowo-biletowa komunikacji miejskiej z transportem regionalnym, a w szczególności z koleją, od lat stanowiła w naszym kraju wielkie wyzwanie. Od pewnego jednak czasu zauważamy coraz więcej inicjatyw prowadzących do postępowych działań w tym zakresie. Autor artykułu opisuje jedno z najdłużej i najefektywniej działających rozwiązań integrujących transport publiczny w aglomeracji Trójmiasta.

Artykuł stanowi poszerzenie interesującej prezentacji przedstawionej na połączonym posiedzeniu Komisji Ekonomicznej oraz Komisji Zarządów IGKM, które odbyło się w Toruniu, w dniach 6-7 września 2023 r.

INFRASTRUKTURA TRANSPORTU AUTOBUSOWEGO
MODERNIZACJA INFRASTRUKTURY PRZEDSIĘBIORSTW KOMUNIKACYJNYCH W KONTEKŚCIE WYMAGAŃ DLA AUTOBUSÓW WODOROWYCH

Przy projektowaniu obiektów budowlanych należy kierować się wiedzą techniczną zebraną w normy i przepisy prawa. Istotne jest także doświadczenie projektantów oraz wytyczne inwestora wskazujące najistotniejsze cechy funkcjonalne obiektu. W przypadku obiektów służących do obsługi i naprawy autobusów wodorowych projektant musi być bardziej naukowcem i badaczem niż inżynierem. Za „boomem” na autobusy wodorowe, napędzanym przez zachęty polityczne i dotacje, nie nadążają ani legislatorzy, ani organizacje techniczne. Wiedza na ten temat jest bardzo rozproszona, a doświadczenie niewielkie. Ponadto wsparcie finansowe dla przedsiębiorstw komunikacyjnych dotyczy głównie zakupu taboru, natomiast dostosowanie istniejącej infrastruktury czy szkolenia dla personelu technicznego muszą być finansowane ze środków własnych.

Artykuł jest kontynuacją referatu wygłoszonego przez autora podczas obrad Konferencji Technicznej IGKM, która odbyła się w dniach 19-20 października br. w Luboniu k. Poznania, poświęconej zagadnieniom dot. infrastruktury zajezdniowej przedsiębiorstw komunikacji miejskiej.

EFEKTYWNOŚĆ I ZRÓWNOWAŻENIE – ZARZĄDZANIE ZAJEZDNIAMI I ŁADOWANIEM AUTOBUSÓW ELEKTRYCZNYCH
Z PSIeDMS

Rozwiązania informatyczne mają niezwykle istotne znaczenie w kontekście rozwoju nowoczesnego transportu publicznego. Po zainwestowaniu w nowoczesny tabor należy skupić się na efektywnym zarządzaniu flotą. Choć podejście do systemów zarządzania taborem stopniowo ewoluuje, to wciąż wokół tego tematu krąży wiele niejasności. Nowy system PSIeDMS wprowadza rewolucyjne podejście do zarządzania flotą elektrycznych autobusów. Dzięki niemu operatorzy transportu publicznego mogą skutecznie monitorować i optymalizować proces ładowania pojazdów, przygotowując je do ekologicznej jazdy.

BEZPIECZEŃSTWO W TRANSPORCIE PUBLICZNYM
PRAKTYKA FUNKCJONOWANIA WIDEOMONITORINGU W KOMUNIKACJI MIEJSKIEJ OKIEM OPERATORA

Wiodącym tematem tegorocznej Komisji Ruchu i Systemów Elektronicznych IGKM w Chorzowie był wideomonitoring w komunikacji miejskiej. Jak operator postrzega działanie takich systemów? Pomimo kontrowersji natury prawnej przedstawionych podczas Komisji, autor tekstu ma do nich bardzo pozytywny stosunek. Przyznaje on, iż mimo początkowego oporu ze strony pracowników, systemy takie przyjęły się i są teraz ważnym narzędziem dowodowym chroniącym zarówno operatora, jak i prowadzących pojazdy przed nieuzasadnionymi skargami i oskarżeniami.

ZASOBY LUDZKIE W KOMUNIKACJI MIEJSKIEJ
BUDOWANIE DOBRYCH RELACJI MIĘDZY PROWADZĄCYM POJAZD A PASAŻEREM

W związku z IX edycją Ogólnopolskiego Konkursu Kierowców Komunikacji Miejskiej o Puchar Prezesa IGKM, współorganizowanego przez MPK w Poznaniu, kilka pytań na temat prowadzących pojazdy oraz na tematy ogólne związane z komunikacją miejską zadaliśmy prezesowi tego przedsiębiorstwa.

DRUGI DWORZEC MPK W NOWYM SĄCZU. Z MYŚLĄ O MIESZKAŃCACH I LEPSZEJ KOMUNIKACJI!

Od wielu lat miasto Nowy Sącz mocno rozwija komunikację miejską, aby zapewnić mieszkańcom możliwie najwyższy standard obsługi. Pod koniec 2019 r. został oddany do użytku nowy dworzec autobusowy MPK przy Alei Stefana Batorego. Już na początku kolejnego roku Prezydent Ludomir Handzel zdecydował o bezpłatnej komunikacji dla mieszkańców posiadających Kartę Nowosądeczanina. Kolejnym etapem rozwoju i działaniem na rzecz mieszkańców było uruchomienie pod koniec 2021 r. drugiego dworca autobusowego przy Bulwarze Narwiku, czyli w miejscu, które od lat służyło do organizowania lepszego transportu.

Ważnym aspektem działania obu obiektów jest zapewnienie odpowiedniej infrastruktury socjalnej dla prowadzących pojazdy. Dzięki temu spełniono warunki zapisane w rozporządzeniu w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy w komunikacji miejskiej. Warto podkreślić, że koszty budowy zaplecza zostały pokryte przez organizatora transportu publicznego, jakim jest miasto Nowy Sącz, a nie ze środków operatora.

EWAKUACJA LUDZI W OBIEKTACH MPK POZNAŃ

Podczas Komisji BHP w Nowym Sączu omówiono zasady próbnej ewakuacji pracowników z obiektów usytuowanych na terenie zajezdni – na przykładzie poznańskiego MPK. Członkowie Komisji byli zgodni co do słuszności przeprowadzania tego rodzaju ćwiczeń – nawet w sytuacji, gdy przepisy do tego nie obligują, np. ze względu na zbyt małą liczbę osób przebywających jednocześnie w budynku.

CZY TROSKA O PRACOWNIKÓW SIĘ OPŁACA?

Pracownicy chcą pracować w firmach, dla których ich kondycja psychiczna jest ważna. Dobrze zaprojektowany i wdrożony program wsparcia odpowiada na ich potrzeby, a jednocześnie przynosi realne i wymierne korzyści pracodawcom. W ostatnim czasie, w związku z wystąpieniem perturbacji na rynku zawodowych kierowców, część pracodawców zaczęła interesować się wprowadzeniem dedykowanych narzędzi wsparcia dla prowadzących pojazdy komunikacji miejskiej. To duża grupa zawodowa o charakterystycznych zagrożeniach i obciążeniach.

Autorka prezentuje założenia programu, który systemowo może objąć wszystkich prowadzących pojazdy komunikacji miejskiej w kraju. Pakiet pomocy psychologicznej jest jednym z elementów systemu, który dopełnią jeszcze pakiet pomocy prawnej wraz z pakietami ubezpieczeń na życie, obejmującymi świadczenia medyczne. Propozycja kolejnych pakietów zostanie omówiona w kolejnych numerach „BKM”.

ZMIANY NA RYNKU UBEZPIECZEŃ

Rynek ubezpieczeń w naszym kraju przechodzi w ostatnim czasie wiele zmian. To naturalna konsekwencja kilku wcześniejszych dość stabilnych lat. Zmiany dotykają wszystkich, w tym również sektora publicznego transportu zbiorowego. Konsekwencją są zmniejszone pojemności zakładów ubezpieczeń, ograniczony apetyt na ryzyko, a przede wszystkim zwyżka cen ubezpieczeń. Z regularnymi podwyżkami należy się liczyć zresztą przez kilka najbliższych lat.

Autor artykułu poza zagrożeniami wynikającymi z obecnej sytuacji wskazuje też otwierające się nowe możliwości i szanse. Podpowiada, jak odnaleźć się w tej dynamicznej sytuacji, aby kontraktowane ubezpieczenia stanowiły należyte i adekwatne wsparcie w przypadku wystąpienia szkody.

INFORMACJE IZBY
KOMISJA EKONOMICZNA ORAZ KOMISJA ZARZĄDÓW TRANSPORTU IGKM W TORUNIU
KOMISJA BHP I NADZORU RUCHU IGKM W NOWYM SĄCZU..
KONFERENCJA TECHNICZNA IGKM W LUBONIU K. POZNANIA
IX OGÓLNOPOLSKI KONKURS KIEROWCÓW KOMUNIKACJI MIEJSKIEJ O PUCHAR PREZESA IZBY GOSPODARCZEJ KOMUNIKACJI MIEJSKIEJ W POZNANIU