Rada i Parlament Europejski osiągnęły 5 listopada wstępne porozumienie w sprawie projektu rozporządzenia o rozliczaniu emisji gazów cieplarnianych z usług transportowych (nazywanego rozporządzeniem CountEmissionsEU). Projekt ten ustanawia wspólną metodę obliczania emisji z transportu pasażerskiego i towarowego, co zapewni lepszą porównywalność danych o emisjach. Obecnie wiele firm transportowych mierzy własne emisje gazów cieplarnianych, ale często rozbieżnymi metodami.
Projekt, w sprawie którego osiągnięto porozumienie, wprowadza wspólną metodę obliczania emisji gazów cieplarnianych na podstawie globalnej normy. Dotyczy to usług transportu zarówno pasażerskiego, jak i towarowego. Podstawą metody jest tutaj norma EN ISO 14083:2023. Norma ta określa globalne wspólne przepisy oraz sposoby obliczania emisji w transporcie na podstawie zasady „od źródła energii do koła pojazdu”. Oznacza to, że uwzględniane będą wszystkie emisje gazów cieplarnianych wygenerowane w całym procesie produkcji paliwa: od wydobycia po jego wykorzystanie przez firmę transportową.
Publikowanie informacji o emisjach z transportu towarowego i pasażerskiego pozostanie dobrowolne. Jednak jeśli dana firma postanowi obliczyć swoje emisje i je ujawnić lub zostanie o to poproszona, będzie musiała skorzystać z nowej metody.
Szczególną uwagę zwrócono również na małe i średnie przedsiębiorstwa: przewidziano dla nich pomoc i ułatwienia we wdrażaniu rozporządzenia. Komisja ma za zadanie opracować unijne narzędzie obliczeniowe, przeznaczone właśnie do wspierania tych przedsiębiorstw. Można je będzie stosować bezpłatnie i towarzyszyć mu będzie instrukcja.
Co dalej?
Wstępne porozumienie będzie teraz musiało zostać zatwierdzone przez przedstawicieli państw członkowskich w Radzie (czyli przez Coreper) i przez Parlament Europejski. Następnie, po weryfikacji prawno-językowej, akt zostanie formalnie przyjęty przez obie instytucje.
Projekt rozporządzenia CountEmissionsEU, w którym przedstawiono wspólną metodę obliczania emisji gazów cieplarnianych z transportu zarówno pasażerskiego, jak i towarowego, należy do tego pakietu. Inne projekty to dyrektywa o obciążeniach i wymiarach pojazdów ciężkich oraz rozporządzenie o skuteczniejszym wykorzystaniu zdolności przepustowej infrastruktury kolejowej. 4 grudnia 2023 r. Rada ustaliła swoje stanowisko w sprawie rozporządzenia CountEmissionsEU, a rok później zrobił to Parlament Europejski. W lipcu 2025 r. obie instytucje rozpoczęły negocjacje, które zaowocowały dzisiejszym wstępnym porozumieniem.
fot. Magdalena Cendrowska
